مقاله توکل در آیات و روایات word دارای 28 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله توکل در آیات و روایات word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله توکل در آیات و روایات word

مقدمه;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

فصل اول: مبانی و مفاهیم توکل;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

مفهوم توکل;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

حقیقت توحید، ریشه ی توکل;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

مرز توکل;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

ضرورت توکل بر خدا;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

اهمیت توکل;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

فصل دوم: توکل در آیات و روایات;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

حقیقت توکل در آیات و روایات;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

توکل در آیات و روایات;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

فضیلت توکل در آیات و روایات;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

تعقل توکل در آیات و روایات;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

تنها شایسته توکل در آیات و روایات;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

فصل سوم: آثار و فواید توکل;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

آثار توکل در آیات و روایات;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

آثار و پیامدهای توکل;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

نتیجه گیری;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

منابع و مآخذ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

 چکیده

توکل عبارت از تکیه و اعتماد بر خداست به طوری که قلب انسان با یاد او آرام گیرد و بر اسباب و علل طبیعی تکیه نکند. کسی که می داند خدای تعالی قادر است بدون اسباب و وسائل، مطلوب انسان را عطا فرماید و هم می تواند همه ی اسباب و وسائل را بی اثر کند و به این باور قویدل است اهل توکل شمرده می شود

تحصیل اسباب توکل منافات ندارد و بی اعتنایی به اسباب برخلاف سنت و مخالف شریعت اقدس است انسان در حال توکل نیز می تواند برای تهیه اسباب و وسائل معاش بکوشد بدون اینکه به مقام توکلش خدشه ای وارد شود اعم از اینکه اسباب و وسائل برای جلب منفعت باشد یا برای دفع ضرری که ممکن است وارد شود یا برای جبران زیانی که وارد شده است اعم از اینکه اثر بخشی آن ها قطعی باشد مثل دراز کردن دست برای رساندن غذا به دهان یا احتمالی مانند حمل سلاح برای دفع دشمن ذخیره کردن مال برای زمان و مداوای بیماری

البته انسان نباید بر اسبابی مثل فال و استعانت از قوای موهوم غیبی که اثربخشی آن ها وهمی است تکیه کند زیرا اتکای بر این اسباب با توکل منافات دارد چون این گونه امور نه از نظر عقلی اسباب زندگی محسوب
می شوند و نه آموزه های دینی توجه و تکیه بر آن ها را تجویز می کند. بنابراین معنی توکل این نیست که انسان کسب و تحصیل معاش را رها کند و از تعبیر زندگی دست بشوید بلکه باید از طریق اسبابی که خداوند در اختیار او قرار داده مثل زراعت، صنعت و تجارت در پی روزی حلال باشد. زیرا با اینکه خدای تعالی می تواند خواسته ی بندگان را بدون وساطت اسباب و علل اعطا کند نمی خواهد امور دنیا از مجرای غیرطبیعی بگذرد

 کلید واژه: توکل، آیات، روایات

مقدمه

تعریف و تبیین موضوع

توکل در لغت به معنای واگذار کردن کارها به خداوند یکتاست البته همراه با تلاش که به واسطه ی آن چه مراد حاصل شود وجه حاصل نشود، رضایت خاطی، ارمغان توکل است. توکل اعتماد قلب است در همه ی امرها به خداوند همانگونه که قرآن اشاره کرده است: «هر کس به خداوند توکل کند پس او را کافی است.» [طلاق، آیه 3]

اهمیت و ضرورت تحقیق

با توجه به اینکه در جامعه ی کنونی مشکلات زیادی به خصوص از جهت روح و روان برای بشر به وجود آمده است و بندگان در مسیر غفلت از خداوند یکتا هستند بر خود لازم دیدم در رابطه با توکل و تأکید آیات و روایات، تحقیقی ارائه دهم

اهداف و فواید تحقیق

هدف از ارائه تحقیق این بود که انشالله فتح بابی باشد برای تحقیق های بیشتر و به خواست خدا عموم مردم با توکل و ارمغان آن که آرامش روح و روان است آشنا شوند و بدانند که توکل کردن با دست روی دست گذاشتن و کاری نکردن مقبول خداوند نیست و باید تمام سعی و تلاش خودشان را بکنند و بعد به خداوند منان توکل کنند

پیشینه موضوع تحقیق

توکل از اول خلقت وجود داشته و تا حالا نیز ادامه دارد و امامان نیز در مورد توکل روایات متعددی دارند. در مورد پیشینه تحقیقی توکل تحقیقات زیادی صورت گرفته مانند کتاب توکل به خدا نوشته ی محمد صادق شجاعی، پایان نامه ی خانم سعیده ایرانمنش و مقاله سمیرا زارع که در واحد پژوهش حوزه علمیه فاطمه الزهرا – سلام الله علیها – اردکان موجود است

سؤال های تحقیق

1- معنا و مفهوم توکل چیست؟

2- در آیات و روایات به توکل اشاره شده است؟

3- آثار و فواید توکل چیست؟

روش تحقیق

تحقیق مورد نظر به روش کتابخانه ای صورت گرفته است

ساختار تحقیق

این تحقیق دارای سه فصل است. فصل اول در مورد مبانی و مفاهیم توکل است. فصل دوم در مورد توکل در آیات و روایات و در فصل سوم در مورد آثار و فواید توکل سخن به میان آمده است

فصل اول

«مبانی و مفاهیم»

 توکل در لغت

توکل در اصطلاح

مفهوم توکل

حقیقت توحید، ریشه ی توکل

مرز توکل

ضرورت توکل به خدا

اهمیت توکل

مفهوم توکل

  چگونگی طبقه بندی انواع گیاهان word دارای 75 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد چگونگی طبقه بندی انواع گیاهان word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

  مقاله تاریخچه تولید انبوه و طراحی صندلی word دارای 8 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله تاریخچه تولید انبوه و طراحی صندلی word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله تاریخچه تولید انبوه و طراحی صندلی word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله تاریخچه تولید انبوه و طراحی صندلی word :

تاریخچه تولید انبوه و طراحی صندلی
در طراحی دکوراسیون، مبلمان همواره یکی از مهم ترین بخش هاست و برخلاف تصور برخی شامل بسیاری از وسایل و نه فقط مبل راحتی اتاق نشیمن یا مبل رسمی اتاق پذیرایی است. یکی از مهم ترین المان های مبلمان در بیشتر فضاها صندلی است که در واقع توجه به طراحی آن، سرآغاز گرایش به طراحی مبلمان هم هست. «صندلی» یا شاید هم «سندلی» در تعریف، همان چهارپایه کوچک پشتی داری است که روی آن می نشینند. گرچه صندلی های امروز در زندگی ما گاهی چهارپایه، گاهی پشتی و گاهی هم هیچ کدام را ندارند، حتی گاهی بر روی آن نمی نشینند.
صندلی یک از قدیمی ترین محصولاتی است که به دست بشر ساخته شده و از صدها سال پیش تا امروز به هزاران فرم مختلف درآمده و مورد استفاده انسان قرار گرفته است. در این مقاله به بررسی تعدادی از معروف ترین و متفاوت ترین صندلی های مدرن می پردازیم که بسیاری از آنها را بدون آنکه بشناسیم، در خانه یا محل کار استفاده می کنیم. صندلی به دلیل کاربرد بسیار و انعطاف پذیری عجیبی که در تغییر فرم، شکل، رنگ و جنس دارد یکی از نخستین اشیایی است که یک طراح را برای طراحی جلب می کند. از این رو تنوع در آن از بسیاری محصولات دیگر بیشتر است. بررسی محصولی چون صندلی در طول چند دهه، جدا از ایده های فراوانی که می دهد، می تواند چیزهای زیادی در مورد ارزش ها و علایق مردمی که در گذشته می زیسته اند، درباره روش های استفاده آنها از تکنولوژی زمانه و درباره اولویت ها و مسوولیت های طراحی آن زمان به ما بگوید.
اینکه صندلی چگونه و توسط چه قومی اختراع شده بحث ما نیست. برخی ایرانی ها را مبدع صندلی می دانند. وجود چندین صندلی با نقوش ایرانی در تخت جمشید و کاخ صدستون به اثبات رسیده است. همچنین آثاری نیز پیش از آن پیدا شده. اما با گذر از این بحث و چشم پوشی از روند تغییرات صندلی نزد اقوام و فرهنگ های مختلف تا قرن بیستم باید به این نکته اشاره کرد که صندلی هم مثل بسیاری محصولات دیگر در قرن نوزدهم مورد توجه اروپاییان قرار گرفت و یک سده پس از انقلاب صنعتی با پی بردن به ارزش طراحی در صنعت، تحول چشم گیری در طراحی و تولید آن و به طور کلی مبلمان ایجاد شد.
ساخت صندلی به روش تولید انبوه در اواخر قرن نوزدهم، یعنی موقعی که صندلی های دست ساز لویی شانزدهم فرانسه و صندلی های دوره ویکتورین انگلستان عمرشان به پایان رسیده بود، معمول شد. در این زمان به تدریج جنبش های هنری در طراحی شکل می گرفتند. یکی از این جریان ها Art Nouveau بود.
آرت نوو به معنی (هنر نو) حرکتی بین المللی بود که در هر کشوری از اروپا با ویژگی های خاص خودش شناخته می شد. آرت نوو بسیاری از اصول جنبش های پیشین در طراحی مانند استفاده از مواد طبیعی، روش های صنعتی و تهی کردن سطوح از تزئینات را به کار می برد. گرچه مبلمان آرت نوو کمی بیشتر از طرح های تزئین شده استفاده می کرد اما معتقد بود که نباید در این کار زیاده روی کرد؛ هرچند محصول می بایست بیانگر احساسات سازنده اش باشد.
در سال 1897 یک معمار و طراح اسکاتلندی به نام "چارلز رنه مکینتاش" یک صندلی ناهارخوری طراحی کرد که نشان دهنده استفاده ظریفی از مواد، فرم و سمبلیسم بود. صندلی از چوب ساخته شده بود اما استفاده از فضاهای منفی و عناصر باریک و مخروطی، برخلاف محصولات سنگین ماقبل، سبکی و حرکتی بصری ایجاد می کرد. مکینتاش برخلاف جریان های پیشین، مبلمان خود را رنگ آمیزی کرده است (سیاه یا سفید) و بدین گونه به ترکیب بصری عناصر ساختاری بیش از نمایش سطح اصیل مواد اهمیت می داد.

چارلز رنه مکینتاش 1897
از صندلی های مشهور دیگر در این دوره می توان به صندلی ناهارخوری "دارکین" که در امریکا و با طراحی "فرانک لویدرایت" معمار برجسته آمریکایی ساخته شد و همچنین صندلی "کافه فلادرموس" اثر "جوزف هافمن" در اتریش اشاره کرد. این صندلی برخی از ویژگی های صندلی مکینتاش را داشت اما نسبت به آن انتزاعی تر و مهندسی تر بود. گرچه صندلی از چوب ساخته شده بود اما به نظر می رسید که فرم های استانداردشده بیشتری برای تولید صنعتی داشت.

  پایان نامه شناخت رفتار درمانی word دارای 172 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه شناخت رفتار درمانی word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه شناخت رفتار درمانی word

چکیده   
فصل اول : کلیات   
مقدمه  
بیان مسئله   
فصل دوم : مباحث نظری  
تاریخچه   
شکل گیری و رشد رفتاری درمانی   
کاربرد اولیه اصول رفتاری در زمینه بالینی   
کاربرد فنون کنشگر : تحلیل کاربردی رفتاری  
تکنیکهای رفتار درمانی   
خاستگاه رویکرد رفتاری   
فنون سنتی رفتار درمانی   
ارزیابی رفتار درمانی   
پیدایی شناخت درمانی   
رویکردهای شناختی نسبت به شخصیت   
مفروضات کلی شناخت درمانی   
تلفیق رویکردهای شناختی رفتاری   
ویژگی ها و مفروضه های رویکرد شناختی – رفتاری   
درمان شناختی – رفتاری   
تکنیکهای رفتار درمان شناختی   
پژوهش در زمینه مداخله رفتاری – شناختی   
پژوهش در زمینه مداخله رفتاری – شناختی و دارویی   
بنیاد علمی درمان رفتاری – شناختی   
اصول کلی در شیوه های درمانی شناختی – رفتاری   
ارزشیابی شناختی – رفتاری   
سنجش در ارزیابی و درمان شناختی – رفتاری   
فصل سوم : بحث و نتیجه گیری   
پیش بینی روندها   
برایند بحث   
اصطلاحات مهم   
فهرست منابع
منابع فارسی   
منابع انگلیسی   

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه شناخت رفتار درمانی word

ژالت .م. زارب ، ارزیابی و شناخت رفتار درمانی نوجوانان ، مترجم:دکتر محمد خدایاری فرد و یاسمین عابدینی ( 1383) ، انتشارات رشد

ای . جی – فیرس – تیموتی جی . توان ،‌مترجم : مهرداد فیروز بخت با همکاری دکتر سیف الله بهاری ( 1386) ،‌ انتشارات رشد

هاوتون ، کرک ، سالکووس کس ، کلارک ( 1997)‌ ، راهنمای کاربردی در درمان اختلال‌های روانی ، مترجم : دکتر حبیب الله قاسم زاده ( 1376) ، انتشارات ارجمند

دیویوم . کلارک، کریستوفر ج . فربورن ( 1954) م ،‌ درمان‌های شناختی – رفتاری ترجمه : حسین کاویانی ( 1385)‌، تهران : نشر مهرکاویان
لک . احمد ، اثر بخشسی تکنیکهای شناختی –رفتاری در درمان حملات پانیک همراه یا بدون گذر هراسی – به راهنمایی : فضیله ذوالفقاری – با مشاوره : محمد نقی براهنی ، یعقوب سپهری . پایان نامه کارشناسی ارشد تهران : دانشگاه علوم پزشکی ، دانشکده انسیتوپزشکی تهران ،

اتکینسون و اتکینسون و همکارانش ، زمینه روانشناسی هیلگارد ، ترجمه حسن رفیعی و دیگران ( 1383) ، انتشارات ارجمند

شاملو ، س .( 1366) بهداشت روانی . تهران : انتشارات رشد

ساراسون و ساراسون .( 1987) . روانشناسی مرضی . ترجمه : ب . نجاریان و همکاران ( 1377) جلد اول تهران : انتشارات رشد

سیف ، ع .( 1374) . تغییر رفتار و رفتار درمانی (‌ نظریه‌ها و روشها ) تهران :نشر دانا

گلد فرید ، ام . دیویسون ،‌جی . سی .( 1976) . رفتار درمانی بالینی . ترجمه : ا.احمدی علون آبادی .( 1371) تهران : انتشارات ارجمند

کاپلان ، هـ سادوک ، ب .( 1988) خلاصه روانپزشکی (‌علوم رفتاری – روانپزشکی بالینی ) ترجمه : ن.پورافکاری .( 1373) . تهران :‌انتشارات آزاده

نجابتیان ، م .( 1379) . بررسی تائید درمان شناختی – رفتاری بر میزان اضطراب دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد در سال 79- 78 . پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی . دانشکده تحصیلات تکمیلی واحد خوراسگان « اصفهان »

هاوتون و همکاران .( 1989) . رفتار درمانی شناختی ، ترجمه : ج . قاسم زاده ( 1376) تهران : انتشارات ارجمند

شفیع آبادی ، ع. ناصری ، ع .( 1365 )‌. نظریه‌های مشاوره و روندرمانی . تهران : نشر دانشگاهی

حجاران ، محمود ، ( 1373) ،‌نقش مداخلات رفتاری شناختی ،‌داروی در کاهش آشفتگی ناشی از شیوه‌های پزشکی در کودکان سرطانی ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی ایران

نجاتی ، عثمان ( 1367) ، روانشناسی از دیدگاه غزالی ودانشمندان اسلامی .( ترجمه :حجتی ،محمد باقر ) تهران : دفتر نشر فرهنگ اسلامی

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه شناخت رفتار درمانی word

Beck ,A.T.Rush, A.J.,Shau , B.F.And Emery .G. ( 1979) Cognitive Therapy Of Depression – Guilford , Newyork

Kapllan , H.L And Sadock , B.J .( 1998) . Synopsis Of Psychiatry : BEHAVIORAL Sciences Clinical Psychiatry Newyork

Masters , Johnc , Burish , Thomus , G,Hollon , Steven, D.Rimm, David.C. ( 1987) . Behavior Therapy . Hyharcourt Brace – Iovanovich , Inc

Bendura, A.( 1977) . Self – Efficacy : Towarda Unifingtheory Od Behavioral Change Psychological Reiew , 84 – 191- 915

Beck , A.T ., Eermy . G , Greenherg , R.( 1985) . A پایان نامه شناخت رفتار درمانی word icty Disorders And Phobias : A Congnitive Prespective . Newyork : Basic Books

Brewin , C.R.(1988). Cognitive Foundations Of Chinicah Psychology. L. Wrence Erlbaum Association Publishers

Blakburnn, I.M.,& Pavidson , K.M.(1990). Cognitive Therapy For Depression And A پایان نامه شناخت رفتار درمانی word iety. Blac Kwell Scientific Publication

Dember, W.N.(1974)Motivation And The Cognitive Revolution. American Psychologist , 99.161-

Hobbs, W.R.(1988). The Physiology Of A پایان نامه شناخت رفتار درمانی word iety States . In Roth, M., & Noyes , J.R.(1988). Hand Book Of A پایان نامه شناخت رفتار درمانی word iety (Vol.I) Amsterdam : Else Vier

Hawton , K.,Salkovs Kis , P.M.,Kirk,J., & Clark ,D.M.(1990) . Cogaitive Behavior Therapy For Psychiatric Problems : A Practial Guide . Oxford University Press

Masters,J.G,Burish , T. G., Hollon , S.D., Rimm, D.C.(1987) . Behavior Therapy Aarcourt Brace Jorano Vich, Publishers

چکیده

در شیوه های رفتار درمانی مستقیماً بر رفتار تأکید می شد و به تفکر و استدلال فرد کمتر توجه می شد

در آغاز درمانگران به اهمیت شناخت اعتقاد نداشتند و نگرش محرک – پاسخ سفت و سختی را ترجیح می دادند. آنها هر ملاحظه ای در مورد اعتقادات و نگرشها را به عنوان بازگشتی به گونه ای از درونگری غیر علمی می دانستند. اما در پاسخ به شواهدی که نشان می داد عوامل شناختی (یعنی افکار شخص، انتظارات و تفسیر وی از رویدادها) اهمیت تعیین کننده در رفتار شخص دارد، بسیاری از رفتار درمانگران تأکید بر شناخت را هم وارد درمان کردند (بندورا 1986)

رفتار درمان شناختی اصلاح کلی است برای روشهای درمانی که در آنها از فنون تغییر رفتار استفاده می شود و علاوه بر آن راهکارهای طراحی شده برای تغییر عقاید ناسازگار نیز به آن فنون الحاق شده است. درمانگر به فرد کمک می کند که واکنشهای هیجانی ناراحتی کننده نظیر اضطراب و افسردگی را با یادگرفتن شیوه های موثر تری برای تفسیر و تفکر درباره تجاربش کنترل کند. مثلاً در نظریه شناختی بک در مورد افسردگی، افراد افسرده تمایل دارند رویدادها را از دیدگاهی منفی و خود منتقدانه ارزیابی کنند. آنها شکست را به جای موفقیت انتظار می کشند و در ارزیابی عملکردشان تمایل به بزرگ کردن شکستها و کوچک کردن موفقیتهادارند. رفتار درمانگران شناختی در درمان افسردگی، به مراجعان کمک می کنند که تحریف را در تفکرشان تشخیص دهند و آنها را به واقعیت نزدیک کنند

برنامه رفتاری – شناختی برای کمک به کسی که می خواهد به بازار هراسی خود غلبه کند، می تواند شامل آموزش مثبت اندیشی همراه با مواجهه زنده باشد. درمانگر به مراجع یاد می دهد که گفت و گوهای خودشکنانه درونی را با دستورات مثبت به خود جایگزین کند. رفتار درمانگران شناختی اتفاق نظر دارند که تغییر عقاید فرد برای ایجاد تغییری با ثبات در رفتار مهم است. اغلب اعتقاد دارند که شیوه های رفتاری قدرتمند از شیوه های کلامی در تأثیر گذاری بر فرایندهای شناختی اند. برای مثال، برای غلبه بر اضطراب صحبت کردن در کلاس، تفکر مثبت مفید است : «من درس را خوب می دانم و مطمئن هستم که می توانم ایده هایم را به طور موثر بیان کنم »؛ «موضوع جذاب است و بقیه بچه ها از آنچه من می گویم لذت می برند». اما ارائه موفق سخنرانی به یک همکلاسی و دوباره برای گروهی از دوستان نیز احتمالاً از شدت اضطراب کم خواهد کرد. عملکرد موفق احساس مهارت و تسلط ما را افزایش می دهد . در واقع گفته شده است که همه فرایندهای درمانی موثر به فرد احساس تسلط یا خودکارایی می دهند

با مشاهده افراد موفق و مسلط، متقاعد شدن به این که می توانیم مشکل را حل کنیم و قضاوت از روی نشانه های درونی که، آرام و مسلط هستیم، در ایجاد احساس خود کارایی دخیل است. اما بیشترین احساس کارایی و عملکرد واقعی و احساس تسلط شخص ناشی می شود. خلاصه اینکه هیچ چیز مثل موفقیت فرد را موفق نمی کند (بندور، 1995)

مقدمه

اختلالهای روانی در جوامع انسانی بسیار مشهود و فراوان است. در هر طبقه و صنفی، در هر گروه و جمعی، افراد نامتعادل وجود دارند بنابراین در مورد همه اعم از کارگر، محصل، معلم، پزشک، زارع، استاد دانشگاه و غیر خطر ابتلا به ناراحتی های روانی وجود دارد، به عبارت دیگر هیچ فردی در برابر امراض روانی مصونیت ندارد. پیچیدگی های تمدن و مشکلات همراه با آن، فشارهای روانی ناشی از زندگی اجتماعی، فقر و مشکلات اقتصادی، نابسامانی های خانوادگی، الگوهای ناصحیح تربیتی والدین و نظایر اینها عوامل به وجود آورنده اختلال ها و ناهنجاری روانی هستند (شاملو، 1366، ص17)

برای برخورد با اختلال های روانی نظریه های متفاوتی وجود دارد، شش دیدگاه نظری که امروزه نفوذ فراوان دارند عبارتند از : (1) دیدگاه زیست شناختی، که بر نقش فرآیندهای بدنی تأکید می ورزد (2) دیدگاه روانکاوی که بر نقش اضطراب و تعارض درونی تأکید دارد (3) دیدگاه یادگیری، که چگونگی تأثیر محیط بر رفتار را بررسی می کند (4) دیدگاه شناختی که تفکر ناقص و مشکلات حل مسئله را علل رفتار غیر عادی می داند (5) دیدگاه انسانگرایی – هستی گرایی که بر فردیت آدمی و آزادی او برای تصمیم گیری در مورد خود تأکید دارد و (6) دیدگاه اجتماعی، که متوجه نقش روابط اجتماعی و تأثیر شرایط اقتصادی و اجتماعی بر رفتار غیر انطباقی است. در پاسخ به اینکه کدامیک از این دیدگاههای نظری درست است ؟ باید گفت نظریه ها، مطالبی ایستا نیستند، همه آنها دارای اهمیت بوده و به طور فعال مورد پژوهش قرار گرفته و به کار براه می شوند، با این حال هر یک از آنها واکنشی به جلو مسلط زمانه ی خود بوده و یا هستند (سارسون و ساراسون، 1377، ترجمه نجاریان و همکاران، ص132)

نظریه پردازان و درمانگران متأخر بر اهمیت فرایندهای شناختی تأکید ورزیده و برای آنها نقش علیت در تبیین رفتار قائل شده اند. مفاهیم مهمی که این رویکردهای شناختی با آن ها سروکار دارند عبارتند از ادراک های فرد از رویدادها، تغییر و اسنادهای فرد از رفتار خود، الگوهای فکری، بیانات شخصی و راهبردهای شناختی، به طور کلی مضمون اصلی نظریه های شناختی رفتار درمانی و تغییر رفتار این است که تفکر افراد، چگونگی احساس و رفتار آنها را تعیین می کند (سیف، 1374، ص71 و 221)

نظریه های رفتاری، عوامل محیطی و نظریه های شناختی، افکار، ادراکات و تغییرهای فرد از موقعیت ها را علل عمده رفتارهای بهنجار و نابهنجار می دانند. در این پژوهش تلفیقی از این دو رویکرد تحت عنوان رفتار درمانی شناختی [1]، که در برگیرنده آمیزه ی پیچیده ای از فنون شناختی و رفتاری است مورد بررسی قرار می گیرد

تفکر و شناخت در احساس، رفتار و به طور کلی در زندگی انسان نقش مهمی دارد. انسان از نظر داشتن عقل، قدرت اندیشیدن و قدرت استنباط نتایج از مقدمات از سایر حیوانات متمایز می گردد (نجاتی ، 1367)

اخیراً در روانشناسی و روانپزشکی «شناخت[2]» جایگاه خاصی را در سیب شناسی و درمان اختلالات هیجانی به خود اختصاص داده است. گفته می شود روان شناسی دوباره به نقطه آغازین خود بازگشته است (اتکینسون و اتکینسون و هیلگارد[3]،1369)، و روان شناختی[4]شده است

تأکید بر عوامر شناختی بارزترین خصوصیت رفتار درمانی در دهه مربوط به سالهای پس از 1970 به شمار می رود (ویلسون و اولیری، 1980، نقل از قاسم زاده، 1370)

ادراک ما از اشیاء و موقعیتهای دنیای پیرامون یکی از تعیین کننده های اصلی اعمال ماست. بنابراین، افکار[5] نقش اساسی را در رفتار انسان بازی می کنند (ولپر 1990) . لاز اروس (1964) معتقد است که استرس زایی حوادث به تنهایی موجب اختلال روانی نمی شود، بلکه تغییر و ارزیابی استرس توسط فرد است که نقش اساسی را در ایجاد بیماری بازی می کند (بروین 1989). براون، بی فوکلو و هاریس (1987) نیز به نقش عوامل اجتماعی و شناختی اهمیت خاصی می دهند

بیان مسئله

در نظریه های شناختی عوامل اصلی نگهدارنده رفتار فرایندهای شناختی فرض می شوند. بنابراین یکی از فرضهای روشها و فنون شناخت درمانی این است که افراد بر حسب ادراکی که از امور و رویدادها دارند به آنها واکنش نشان می دهند. فرض دوم شناخت درمانی این است که شناخت های غلط سبب اختلالات هیجانی می شوند. بنابراین هدف عمده شناخت درمانی ایجاد تغییر در فرایندهای شناختی افراد است. درمانگران شناختی و تغییر دهندگان رفتار شناختی معتقدند که تغییرات مطلوب در رفتار مددجویان (از جمله رفتارهای هیجانی آنان) از راه تغییر دادن الگوهای فکری، باورها، نگرشها، و عقایدشان امکانپذیر است. (سیف،1374،ص424)

اگر نقش عوامل شناختی در ادراک و اصلاح رفتار انسانی نادیده گرفته شود از توانایی رفتار درمانگر در پرداختن به بسیاری از مشکلاتی که در کار بالینی به آنها بر می خورد جداً کاسته می شود. با وجودی که در گذشته رفتار درمانگران سرسختانه از هر گونه ارجاع به مفاهیم واسطه ای اجتناب می کردند ولی در گزارشهای جدیدتر به وضوح به اهمیت عوامل شناختی تأکید شده است (گلدفرید و دیویسون، 1976، ص15)

فنون رفتاری یار فنون شناختی است. هدف کلی روشهای رفتاری کمک به بیمار برای درک نادرستی فرضیات شناختی خود و یادگیری فنون جدید برای مدارا، پیامدهای آن است

مطالعات به وضوح نشان داده اند که شناخت درمانی در بعضی از موارد معادل یا برتر از داروهاست و در هر حال روش موثری است. شناخت درمانی یکی از مفیدترین روشهای روان درمانی فعلی برای افسردگی است و انتظار می رود که برای درمان سایر اختلالات نیز مفید بوده باشد (کاپلان و سادوک، (1991، ص411). کارست (1970)و ترکسر(1972) تأثیر مثبت شناخت درمانی را در تخفیف اضطراب افراد به هنگام سخنرانی جمع ثابت نمودند (نجابتیان، 1379، ص5)

پاور و هکاران (1990) اظهار می دارند درمان شناختی – رفتاری احتمالاً بسیار موفق تر از درمان های دیگر در زمینه اضطراب عمل کرده است

رفتار درمان شناختی، رویکردی است فعال، جهت بخش، از لحاظ زمانی محدود و سازمان یافته. این رویکرد براساس این منطق نظری زیربنایی استوار است که عاطفه و رفتار فرد عمدتاً بر حسب شیوه شناخت جهان از نظر او تعیین می شود (بک و همکاران[6](2)، 1979، ص3). این نوع درمان، درمانی است

-   مبتنی بر مدل شناختی منسجم درباره اختلال های هیجانی و نه مجموعه ی ناهماهنگی از فنونی که فاقد هر نوع اساس وحدت بخش منطقی باشند،

-   مبتنی بر همکاری درمانی استوار بین بیمار و درمانگر که در آن بیمار به صراحت به عنوان فردی که نقشی برابر در رویکرد تیمی به حل مسأله دارد تلقی می شود ؛

-   کوتاه و محدود از لحاظ زمانی که در آن سعی می شود به بیمار کمک شود تا در خود مهارت های خود – یاری مستقلی پدید آورد ؛

-        سازمان یافته و جهت بخش ؛

-        مسأله مدارو معطوف به عوامل تداوم بخش مشکلات و نه منشأ آنها

-        متکی بر فرایند سوال و «کشف راهبری شده»([7]) و نه قانع سازی، موعظه و مباحثه

-   براساس روش های استقرایی، به طوری که بیمار فرا می گیرد که افکار و اعتقادها را به عنوان فرضیه هایی که باید اعتبار شن آزموده شود، بنگرد

-   آموزشی، که در آن فنون شناختی- رفتاری به عنوان مهارت هایی که باید از طریق ممارست فراگرفته شوند و از طریق تکالیف خانگی وارد محیط بیمار گردند، تلقی می شود (هاوتون و همکاران([8])، 1376، ترجمه قاسم زاده، ص229)

 تاریخچه

درمان شناختی – رفتاری رویکرد نسبتاً نویایی است که می خواهد فرد را در بافت زمینه ی زیست، اجتماعی، فرهنگی خود قرار دهد و با تکیه بر اصول و قواعد بر خاسته از رشته های مختلف و سایر علوم وابسته، «سالم زیستن» و «سالم اندیشیدن» را به او بیاموزد

این رویکرد، خود از تلفیق دو رویکرد رفتار درمانی و رویکرد شناختی پدید آمده است. به یک اعتبار می توان گفت که در رفتار درمان شناختی، نکات قوت رویکردهای رفتار درمانی و شناخت درمانی – یعنی عینی گرایی، ارزیابی و سنجش از یک سوی و دخالت دادن نقش حافظه در بازسازی و تغییر اطلاعات از سوی دیگر گرد آمده و به صورت یک پیکره دانش کار بسته درآمده است (هاوتون و همکاران، 1376، ترجمه قاسم زاده ص8)

تحقیقات و مدل سازی های بندورا درباره «اهمیت یادگیری مشاهده ای» نقش «خویشتن» در ارزیابی رفتار و تسلط بر آن، پژوهش های سلیگمن[9] درباره درماندگی اکتسابی، تحقیقات الوی و آبرامسون مسئله اسناد و سوگیری پردازش در افراد افسرده، بررسی های لانگ درباره سیستم های سه گانه در واکنش فرد و ارائه مدل زیست – اطلاعاتی درباره واکنش ترس و چگونگی مواجهه با آن، کوششهای اولیه مایکنبام درباره پیوند دادن دیدگاه الیس با نظریه لوریا[10] در خصوص نقش نظم بخشی گفتار و نظایر این موارد جملگی در کشانده شدن آن قسمت از رفتار درمانی به مسیری که اینک درمان رفتاری- شناختی نامیده می شود، موثر واقع شدند، اما از لحاظ کاربردی شاید هیچ عاملی مهمتر از مدل شناخت درمانی بک به روند شکل گیری رویکرد رفتاری – شناختی به درمان، تأثیر نگذاشت

یکی از خصوصیت های بارز این مدل، ایجاد پیوند محکم بین دو زمینه بالینی و پژوهشی بود. استفاده از سازه های نظری مهم و کار سازی مانند طرحواره سوگیری، فرضیه آزمایی، تحریف، افکار خود آینده و غیره، تبیین برخی از مکانیسم های شناختی در اضطراب و افسردگی را آسان تر ساخت. مدل بک مخصوصاً از این نظر حائز اهمیت است که پژوهش های گسترده ای را دامن زد

دلیل رشد و توسعه رفتار درمان شناختی که در مدت کم توانسته است علاقه زیادی را در متخصصان بالینی به خود معطوف سازد. این است که اولاً روش های شناختی – رفتاری، برعکس سایر شکل های رفتار درمانی، مستقیماً با افکار و احساسات که در تمامی اختلالات روانی از اهمیت آشکاری برخوردارند سروکار دارد

دوم اینکه رفتار درمانی شناختی شکافی را که بسیاری از درمانگران بین روشهای صرفاً رفتاری و روان درمانی های پویا احساس می کنند را پر می سازد و سوم اینکه روش های جدید درمانی، بر عکس روان درمانی های پویا، پایه های علمی دارند و قابلیت بیشتری در ارزیابی فعالیت های بالینی از خود نشان می دهند، (هاوتون و همکاران، 1376، ترجمه قاسم زاده ، ص11)

 اندیشه فلسفی رویکردهای شناختی به نظریات رواقیون بر می گردد. اپیکور معتقد بود که حوادث و اشیاء باعث اختلال و پریشانی نمی شوند بلکه نگرش فرد نسبت به این پدیده ها و اشیاء است که باعث آشفتگی و ناراحتی او می شود. از متفکرین اخیر کانت نیز معتقد است که ما نمی توانیم اشیاء را آنطوریکه هستند بشناسیم بلکه آنچه ما می دانیم فقط تعبیر و تفسیر خودمان از اشیاء است (بلک برن و دیوید سون، 1990)

از نظر متفکرین اسلامی عقل و تفکر نیز جایگاه والایی دارند. اکثر اندیشمندان اسلامی و بسیاری از اندیشمندان غیر اسلامی معتقدند که عقل ویژگی خاص انسان است، یکی از نقاط افتراق انسان با سایر حیوانات همین عقل است.(احمدی، 1371)

اهمیت تفکر در اسلام به حدی است که یک ساعت تفکر بر تراز هفتاد سال عبادت تلقی شده است

دکارت معتقد است که جانوران براساس قوانین مکانیستی عمل می کنند و می توان رفتار آنها را به شیوه ای کاملاً جبری گرایانه[11]تعیین نمود، اما به نظر او چنین تبیین جبری گرایانه ای در مورد انسان اعتبار ندارد (قاسم زاده، 1370)

انسان تنها اشیاء را ادراک نمی کند بلکه درباره آنها به استدلال می پردازد و از مشاهدات خود نتیجه گیریهایی نیز می کند بنابراین انسان واجد وسیله پیچیده ای جهت دریافت و پردازش اطلاعات می باشد، به عبارتی مشخصه انسان تنها شناخت حسی نیست بلکه شناخت عقلانی نیز هست (لوریا، 1367)

در حالیکه رفتار درمانگران اولیه سعی می کردند توجه خود را به پاسخهای آشکار معطوف گردانند و هر نوع فرایند شناختی را نادید بگیرند به تدریج مولفان و محققان زیادی (مثلاً باندورا 1969، برگین 1970، دیوسون 1968، لازاروس 1968، میشل 1973، ماهونی 1974، مایکن باوم 1974، بک 1975، نقل از ماسترز، بوریش هالون وریم، 1987) به اهمیت فرایندهای شناختی اشاره کردند. تفاوت بین رفتارگرایی روش شناختی[12]و رفتارگرایی متافزیکال[13] اهمیت خاصی دارد. رفتار گرایی متافیزیکال که نوع رفتار گرایی افراطی است برای رفتار بشر، وجود هر نوع پدیده ذهنی را آشکار می کند. واتسون به عنوان سرومدار این نظریه، افکار، تصورات و عقاید را برای بررسی علمی نامناسب می داند و در این رابطه با برتری نقش محیط در تعیین تفاوتهای فردی تأکید دارد در حالیکه رفتار گرایی روش شناختی خود را محدود به رفتار آشکار نمی کند، اما پایبند دقیق بررسی و پژوهش علمی است (هاورز 1988)

به هر حال رفتار درمانی با مفهومی ساده از محدودی رفتارها شروع شد و نمی توانست نیاز روان شناسی بالینی را پاسخ گوید، زیرا رفتار با تعدادی از عوامل (افکار، حافظه و حالت هیجانی) ارتباط دارد (بروین، 1988)، که رفتار درمانگران اولیه از آنان غفلت می ورزیدند. به تدریج روان شناسی به سوی «شناختی شدن» تغییر جهت داد (دمبر، 1974). از اواخر سالهای 1970 انقلاب شناختی رفتار درمانی را نیز همانند سایر شاخه های روان شناسی زیر نفوذ خود قرار داد. رفتار درمانی ساختهای شناختی را در روشهای درمانی به کار گرفت و به طور تجربی سودمندی بالینی این روشها را مورد ارزیابی قرار داد. ویلسون در سال 1978 گفته است که این ترکیب رفتار درمانی و روان شناسی تجربی شناختی[14]اجتناب ناپذیر بوده است

بدین ترتیب درمانهای رفتاری شناختی (رفتار درمانی شناختی؛ CBT) رشد یافتند، چندین عامل در شکل گیری CBT موثر بوده اند (هاوز،1988)

گرچه به نظر هاوز (1988)، هب[15]اولین روانشناسی است که در سال 1960 تغییر در روان شناسی را تشخیص داد ولی انتشار کتاب روان شناسی شناختی نیسر[16] در سال 1965 که مشتمل بر تحقیقات راجع به فرایندهای شناختی مثل توجه، حافظه، حل مسئله، تصور و اسناد بود، در انقلاب شناختی نقش عمده ای را داشته است. با این حال ما سترز و دیگران (1978) ریشه های تاریخی رویکردهای شناختی را در نظریات راتر و کلی می دانند

دمبر (1974، به نقل از هاوز، 1988) از میان حوادثی که به انقلاب شناختی نسبت داده می شوند از یادگیری زبان، حافظه ادراک و انگیزه نام می برد. همانا یادگیری زبان چیزی بیش از زنجیره محرک – پاسخ (S-R) است. پژوهش در زمینه حافظه نشان داده که ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات نیازمند استراتژی های فعال توسط آموزنده است

پژوهش در قلمرو و ادراک نیز ثابت کرد که فرایندهای اساسی ادراک تحت تأثیر حالت عاطفی و شناختی بیمار قرار می گیرند. این تحقیقات نشان می دهند که جنبش های فیزیکی محرک در مقایسه با ادراک فرد اهمیت کمتری در تعیین رفتار فرد ممکن است داشته باشد، ادراک نیز به توجه خود تحت تأثیر انتظارات، انگیزه ها و حالت عاطفی شخص قرار می گیرد. بنابراین همانطوریکه ماهونی (1974) می گوید : فرد به محیط واقعی پاسخ نمی دهد بلکه به محیط ادراک شده پاسخ می گوید (هاورز، 1988).روان شناسان تجربی با مطالعه انگیزه به نظریه هال[17]در رابطه با سائق[18] به عنوان انحراف از حالت تعادل فیزیولوژیایی پی بردند، از این جهت در دیدگاه جدید دمبر به جای اهمیت کاهندگی سائق به جنبه های اطلاعاتی حوادث تأکیده شده است. پاداش دهندگی یک حادثه یا رویداد بستگی به ادراک فرد دارد و نه محرک، بر این اساس دمبر نتیجه می گیرد که مدل رفتاری با یافته های تحقیقاتی جدید در قلمرو تجربی تطبیق نمی کند و نمی تواند آنها را کاملاً جذب نماید، و بنابراین، الف) روان شناسان از اکثر مسائل مورد علاقه ایشان محروم می کند ب) نظریه S-R در تبیین رفتار انسان نارسا و ناکافی است

 یکی دیگر از پدیده های موثر در شکل گیری CBT، نظریه یادگیری مشاهده ای باندورا است. در سایر تحقیقات و نیز رشد و ظهور نظریه های دیگر، انبوهی از اطلاعات فراهم گردید که نمی توان آنها را با مدلهای S-R توضیح داد . باندورا در سال 1969 در کتابش به نام «اصول اصلاح رفتار)[19]تبیین نسبتاً کامل و جامعی از رفتار انسان ارائه نمود، در حقیقت او در نظریه اش اصول شرطی سازی کلاسیک[20]و شرطی سازی عامل[21]را درهم آمیخت. باندورا و همکارانش بر اساس تحقیقاتی که انجام دادند به سرمشق گیری[22] و عوامل موثر در یادگیری مشاهده ای پی بردند. تحقیقات آنها نشان داد که افراد از طریق مشاهده دیگران می آموزند و این نوع یادگیری بستگی به تقویت مشاهده کننده یا مدل ندارد. افراد از این طریق نه فقط پاسخهای جدید بلکه همچنین استانداردهایی را برای تقویت خود می آموزند. فرایند توجه و مشوق در یادگیری مشاهده ای باندورا به رفتار نمادین[23] (شناخت) اشاره دارند، باندورا (1977)، با مطرح کردن نظریه خود اثرمندی[24] ، فرایندهای شناختی را درمان مهم می داند

این عقیده که رفتار فرد زیر نفوذ شناخت هایش (افکار) قرار دارد، درسال 1953 توسط اسکینر در مفهوم کنترل – خود[25]پذیرفته شده است. در سال های 1960 و اوایل 1970 چندین روش درمانی به شیوه کنترل – خود سر برآورند و گسترش یافتند. به هر حال، اگرچه اولین تبیینات راجع به روشهای کنترل خود مبتنی بر رویکرد عاملی بود ولی کنترل خود برای رفتار گرایان دریچه ای بود به سوی فرایندهای روانی آنها (کندال و هولون، 1979) این عقیده که رفتار را می توان بوسیله شناخت ها کنترل کرد، ریشه در رفتار درمانی دارد و در سالهای 1970 گسترش یافت (هاوز1988)

آموزش خود دستوری[26](SIT)، یکی دیگر از عوامل موثر و شکل گیری CBT است

دیدگاههای لوریا و ویگوتسکی در زمینه رابطه عملکردی بین زبان و رفتار مبنای کار اولیه مایکنبام در SIT است . مایکن بام نیز تحت تأثیر میشل بر راهبردهای شناختی تأکید دارد، الیس و بک نیز دو طرفدار و نظریه پرداز اصلی درمانهای شناختی هستند که در انقلاب شناختی در روان شناسی نقش عمده ای داشته اند(ماسترز و دیگران 1987، هاوز، 1988، بروین1988، ولیر، 1990)

بدین سان شناخت در سبب شناسی و هم در دمان جایگاه خاصی دارد و ابزاری است توانمند در خدمت انسان، بنابراین درمانگران (روان شناسان و روانپزشکان) به خوبی می توانند از این ابزار در درمان و پیشگیری بیماری های روانی بهره ببرند. در حال حاضر تکنیکهای متفاوت درمان رفتاری متأثر از شناخت و افکار توسط روانپزشکان و روان شناسان ابداع شده که اکنون در دسترس درمانگران قرار دارند

شکل گیری و رشد رفتار درمانی

[1] Cogvitive Behavior Therapy

[2] Cognition

[3] Atkinson , Atkinson and Hilgard

[4] cognitive

[5] thought

[6]Beck at al

[7] Guided discorery

[8] Hawton at al

[9] Seligman

[10] Luria

[11] Deterministic

[12] Metodelogical behaviorism

[13] Metapysical Behaviorism

[14] Counitive experimental psychology

[15] Hebb

[16] Neisser

[17] Hall

[18] drire

[19] Principles of Behaviaur modification

[20] Classic conditioning

[21] Operant condi tioning

[22] modeling

[23] Operant condi tioning

[24] self .efficacy

[25] self-control

[26] self-instructional training

  مقاله تغییرات قانون بانکی قبل و بعد از انقلاب word دارای 20 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله تغییرات قانون بانکی قبل و بعد از انقلاب word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله تغییرات قانون بانکی قبل و بعد از انقلاب word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله تغییرات قانون بانکی قبل و بعد از انقلاب word :

تغییر قوانین بانکی بعد از انقلاب ( شکل گیری بانکداری اسلامی بعد از انقلاب)
آنچه در بانکداری اسلامی مد نظر است کارآمدی بانکداری بدون ربا در ایجاد عدالت اجتماعی است. بانکداری اسلامی بایستی اولین هدف نظام اقتصاد اسلام را که عدالت اجتماعی است تامین کند.
در ایران به دنبال پیروزی انقلاب و برقراری جمهوری اسلامی ، لزوم استقرار نظام اقتصاد اسلامی بعنوان یکی از ضرورتهای اساسی کشور مطرح شد.

مهمترین اقدام عملی در این جهت می توانست ریشه کن کردن ربا از سیستم بانکی کشور باشد تا بدین وسیله بنیان یک اقتصاد توحیدی مبتنی بر قسط و عدل گذارده شود.
به همین منظور پس از انقلاب در سال 1358 اقداماتی در جهت اسلامی کردن نظام بانکی بعمل آمد ، که این اقدامات را می توان در کوششهای اولیه برای حذف بهره و برقراری کارمزد در سیستم بانکی و تاسیس بانک اسلامی و توسعه صندوقهای قرض الحسنه خلاصه نمود.

در همین راستا شاهین شایان آرانی مشاور بانک توسعه اسلامی در گفت وگو با خبرنگار موج توضیحاتی از موانع و چالشهای موجود بر سر راه بانکداری اسلامی توضیحاتی ارایه دادند که در ذیل خواهنده می شود .

موج – لطفاً در ابتدا مبحث بانکداری را در سیستم بانکی کشور شکافته و اشکالاتی که در این خصوص دیده می شود بیان دارید؟
ج – دو بحث در بانکداری ایران مطرح است که یکی بانکدرای اسلامی و دیگر بانکداری دولتی.در ابتدای انقلاب تمام بانکها هم اسلامی و هم دولتی شدند یعنی بانکهای اسلامی دولتی تاسیس شد و بسیاری از مشکلاتی که در نظام بانکداری کشور مشاهده می شود نشات گرفته از دولتی بودن بانکها است.

مشکلاتی از قبیل عدم کارایی نظام بانکی ،‌پروسه های طولانی تصمیم گیری ،‌ نظامهای کنترلی و نظارتی بسیار سفت و غیر منعطف ،‌هزینه های به شدت بالای عملیات و اجرایی در فعالیت بانکی عمدتاً نشات گرفته از تفکر دولتی حاکم بر نظام بانکی است .بحث اسلامی شدن نظام بانکی کشور و کل اقتصاد کشور معتقد است قانون عملیات بانکی بدون ربای طراحی شده در ابتدای سالهای انقلاب به نوع خود قانون خوبی بوده و ابعاد اسلامی فعالیت بانکی را دیده است .

مشکل این است که این قانون چون در دست یک عده دولتمرد پیاده و اجرا می شده، بازنگری و اصلاح نشده است .حال بحث اسلامی شدن بانکها خیلی مشکل ساز نبوده چون در غالب قانون بانکداری بدون ربا مسایل منطقی و روشن تشریح شده است در جاهایی نیازمند اصلاح بوده اما خود قانون در زمان خود کامل بوده است.مشکل ، لایه مدیریت تفکر دولتی است که حاکم بر سیستم بانکی شده است

و سیستم بانکی اسلامی را از پویایی خارج کرده حال یک پدیده دیگر هم وجود دارد که به دلیل عدم پویایی نظام بانکداری اسلامی ،‌مدیران بانکهای کشور هم که از قبل از انقلاب در سیستم بانکی اجبار به کار داشتند باور نداشتند که بانکداری اسلامی را بتوان پیاده کرد چون ایران در زمان خود جزو معدود کشورهایی بود که بانکداری اسلامی را به تمام و کمال اجرا کرد و در آن زمان خیلی تجربه طولانی مدت و حرفه ای نداشت .خیلی از مدیران باور نداشتند که این امر شدنی است هنوز این فرهنگ بر روش تصمیم گیری خیلی از مدیران بانکی ما حاکم است به همین دلیل یک حالت عدم باور و قبولی در نظام بانکی ما هم وجود داشت که کاررا برای پیاده سازی بانکداری اسلامی مشکل کرد .

موج- این عدم باور مدیران دولتی چه تاثیرات منفی بر روی عملیات بانکی کشور گذاشته است ؟
ج- عدم باور و داشتن آشنایی با تجربه نو اصطکاک ایجاد می کند و یک نظام ضد انگیزه برای پیاده سازی بانکداری اسلامی است.اگر بانکداری اسلامی قابل اجرا نبود بانکهای بزرگی در کشورهای آمریکا یا انگلیس هیچ کدام فعالیت بانکداری اسلامی را رونق نمی دادند پس شدنی است چراآنها می توانند و ما نمی توانیم ؟!!

با سفرهایی که به کشورهای دیگر صورت داده ام به عینه پیاده سازی این قانون را دیده ام .با حضور بانکهای خصوصی در سیستم بانکی کشور تا حدودی تفکر دولتی رقیق شده است و کمک به پویایی و سرویس دهی بهتر می کند اما مشکلاتی چون انتقال مدیران دولتی به بانکهای خصوصی دیده می شود که همان فرهنگ را در غالب بخش خصوصی نشان می دهند .معتقدم بعد از کمی جلو رفتن باید مدیران دولتی از بانکهای خصوصی برداشته شوند .

موج – بحث رقابت بانکها نیز از مواردی است که شایان ذکر است ،‌این امر چه تاثیری می تواند بر توسعه هر چه بیشتر قانون بانکداری اسلامی بر بانکهای ما داشته باشد ؟
ج – بحث دیگری که بوجود آمده این است که اجازه داده نشده بانکهای داخلی چه خصوصی یا داخلی با یکدیگر رقابت کنند .اگر اجازه داده شود بانکهای خارجی در قالب قانون بانکداری اسلامی کشور ما فعالیت کنند و رقیب بانکهای داخلی ما شوند مشکلی ایجاد نخواهد شد .

پویایی و نوآوری از بانک مرکزی توقع می رود چون برای نظارت بانک مرکزی باید خود به روز باشد و اجازه دهد تا ابزارهای جدید مالی به صحنه برای کمک به سپرده گذاران و وام گیرندگان وارد شود .
موج – گفته می شود در سایر کشورها عقود اسلامی با اسامی دیگر مورد استفاده قرارمی گیرند ،‌ اما بانکداری اسلامی به نظر کارشناسان اقتصادی به سختی دست یافتنی است و باید نام بانکداری بدون ربا بیشتر بر آن نهاده شود ،‌نظر شما چیست ؟

ج- اسم نباید زیادمورد توجه باشد بلکه ‌عملکرد مهم است .بانک یک تعریف دارد و نهاد واسط وجوه است بطوریکه بانک منابع مردمی را به صورت سپرده های خرد جمع می کند و با نگهداری و دید کارشناسی منابع را در حوزه های مختلف اقتصادی تقسیم می کند .بانک یک واسط است که متعهد می شود در مقابل سپرده گذاران و واسط جوابگو در مقابل وام گیرندگان باشد .بانک یک نهادی است که سپرده های مردمی را طبق قانون جذب می کند و از اهرم بالای مالی می تواند استفاده کند و چون با مردم طرف است نهادهای ناظری چون بانک مرکزی از حساسیت ویژه ای برخوردار می شوند.

این پدیده در نهادهای مالی دیگر وجود ندارد و شرکتهای سرمایه گذاری منابع مردم را جذب می کنند و در غالب سهام می فروشند .با توجه به ثبت منابع مردمی در غالب تسهیلات وسرمایه گذاریهای مختلف توسط بانکها با اضافه کردن چاشنی اسلامی ،‌بحث ربا و مسایل عام المنفعه شدت پیدا می کند و غلیظ می شود به عبارتی بانک اسلامی باید منابع را از مردم در بخش سپرده ها یا صور دیگر در غالب رفتارهای غیرربوی جذب کند .

ازطرف دیگر وقتی منابع را تقسیم می کند و در غالب سرمایه گذاریها یا تسهیلات وام می دهد باید در غالب یکی از عقود اسلامی باشد که تعریف شده و ماهیت ربا ندارد .حال اینکه با بکارگیری نوآوری و ابتکار باید دید منابع سپرده ای در قالب چه عقودی جذب شوند تا ماهیت ربوی نداشته باشند که خود این امر یک مسئله است .
موج – آیا در بانکداری بدون ربا از جهت فقهی و حقوقی آیا این حق است که به صورت گزینشی عقدها برگزیده شود ؟

ج- انتخاب به اختیار مدیریت بانک است بطوریکه برای بانکهای دولتی می توان تکلیف کرد اما برای بانکهای خصوصی نمی توان عقودی خاص را مشخص کرد چون بانک خصوصی باید منافع سپرده گذاران را ببیند تا طبق تصمیم کارشناسی و مدیریت بانک چگونگی تعیین عقود صورت گیرد .
موج – حال استفاده از عقدهای مبادله ای که بر اساس نرخهای سود معین طراحی شده اند با حکمت تحریم ربا و روح بانکداری بدون ربا در تعارض هستند یا خیر ؟

ج – بحث مهندس مظاهری هم به نوعی در همین راستا است.این امر بستگی به ماهیت رابطه دو طرف یعنی کسی که پول می دهد و کسی که پول می گیرد دارد اگر روحیه مشارکت در ریسک و سود زیان باشد تعیین نرخ سود ماهیت ربوی ندارد .
ربا زمانی خود را با جدیت نشان می دهد که گفته شود در قرض داده شده هیچگونه مشارکتی نباشد . در بانکدرای اسلامی اعطای وام درغالب اعطای اعتبار نیست بلکه وام دهی مبتنی بر دارایی است .

شهید بهشتی می گوید اگر پولی قرض داده شود و در سال بعد بازپس گرفته شود اگر تورم پوشش داده شود ربا نیست اما تورم گرفته شود ربا است .
موج – بحث قرض الحسنه در بانکداری اسلامی که مبادله با خدا محسوب می شود در بانکهای ما با توجه به تعیین جوایز نفیس و دیگر موارد دیده شده طی چند سال گذشته در صندوقهای تاسیس شده بدون مجوز بانک مرکزی ،‌ مغایرت دیده می شود آیا خود شبهه ایجاد نمی کند؟

ج – بانکهای ما بعد از انقلاب دولتی و اسلامی شدند یکسری خدمات اضافه قرض الحسنه در فعالیتهای بانکی گذاشتند البته شایان ذکر است که قرض الحسنه فعالیت بانکی نیست اما به صورت خدمات اضافه بانکها در اختیار بانکها قراردادند .حال خود فعالیت قرض الحنسه توسط صندوقها صورت می گیرد و در غالب نظارت و فعالیت بانکی نمی گنجد و با ارایه طرح تاسیس بانک قرض السحنه در راستای سیاستهای دولت و بانک مرکزی که امری غلط است و تناقض محض با اصطلاحات بانکداری اسلامی دارد.

ارایه این طرح به علت نگرانی بزرگ شدن صندوقهای قرض الحسنه و عدم نظارت است با تجمیع آنها و تحت نظارت بانک مرکزی یک مدل مسخره طراحی شده و یکی از جدیدترین ابتکارات عجیب و غریبی است که با خود اصطلاح بانکداری مغایرت دارد.در این راستا سئوالی که پیش می آید این است که آیا صندوقها باید نظارت شوند که جواب مثبت است و توسط بانک مرکزی باید صورت گیرد ،‌ به جای این کار باید کار قرض الحسنه به کل از بانکها گرفته شود و هر صندوقی که می خواهد تاسیس شود زیر نظر بانک مرکزی فعالیت کند .

موج – طرح جدید مهندس مظاهری مبنی بر چهارراهکار پیگیری وصول مطالبات بانکها را چگونه ارزیابی می کنید ؟
ج – این طرح درست به نظر می رسد بطوریکه هیات مدیره بانک مکلف است تمیهدات لازم و نظامهای عدالتی و کنترلی و دریافت و پرداخت وام را طراحی کند .

نگاهی به اصلاح قوانین بانکی قبل و بعد از انقلاب
نایب رییس کمیسیون اصل نود اظهار داشت: با گذشت 28 سال از انقلاب اسلامی هنوز سیستم بانکی کشور نتوانسته است اقتصاد اسلامی را از نظر تئوری و چارچوب های فکری لازم عینیت بخشد و نتیجه آن ضربه به اقتصاد کشور بوده است.

علی عسگری نماینده مشهد در گفتگو با خبرنگار پارلمانی حیات گفت: اقدام اخیر رهبر معظم انقلاب در اجرای اصل 44 گویای این مساله است که شعار نه شرقی، نه غربی در ارتباط با نظام اقتصادی کشور هنوز رعایت نشده است و قالب اقتصادی مورد نظر اندیشمندان اسلامی همچون شهید بهشتی که خود واضع قانون اساسی بودند، دست خوش تفکرات وارداتی شده است.وی افزود: در اوایل انقلاب اقتصاد دولتی وشرقی مربوط به اردوگاه کمونیستی شوروی، وجه قالب اقتصاد کشور شد،

در ادامه هم به عنوان برون رفت از این مساله به نظامات غربی روی آوردند و تکنوکرات ها و متخصصان تحصیل کرده اروپایی عهده دار مسوولیت های کلان اقتصادی در کشور شدند.نماینده مشهد ادامه داد: نتیجه این شد که نظامات فکری غرب، جایگزین اقتصاد اسلامی مورد نظر افرادی همچون شهید بهشتی و سایر تئوری پردازان اسلامی کشور شد.عسگری با بیان اینکه سیستم فعلی نظام بانکداری کشور نیازمند تحولات اساسی است خاطرنشان کرد:

نظام بانکی و اقتصادی فعلی یک اقتصاد کاملا دولتی است، یعنی دولت خود را به شکل مطلق صاحب سرمایه های مردم می داند و سعی می کند با برخوردهای دستوری چه در گذشته و چه درحال، مدیریت نظام اقتصادی کشور را در دست بگیرد و اقتصاد ما برای خروج از چنین وضعیتی نیازمند تغییر در نظام اقتصادی کاملا دولتی است و لایحه اصل 44 می تواند از نقطه نظرات مختلف راهگشا باشد.

عضو کمیسیون اصل نود با اشاره به اینکه ما هنوز هم نظام بانکداری بدون ربا را در سیستم بانکی عملیاتی نکرده ایم گفت: نظام بانکی بدون ربا به عنوان قانون مصوب نهادهای قانون گذار و شورای نگهبان به جهت ناکارآمد بودن سیستم بانکی هنوز در اقتصاد بانکداری ما اجرا وعملیاتی نشده است و بیشتر در عناوین و اصطلاحات تغییر صورت گرفته است.وی ادامه داد: مخصوصا با راه اندازی بانک های خصوصی رقابت در ارتباط با سود بانکی بین بانک های دولتی و خصوصی پیش آمده و نتیجه آن افزایش سرسام آور بهره های بانکی است.