فهرست
دانستنیهای عمومی    2
پیشینه    2
طبقه بندی گیاهی    2
ترکیبات میوه    3
کاربرد    4
انواع مرکبات    4
ویژگیهای مهمترین ارقام مرکبات در ایران:    5
پرتقال Citrus sinensis    5
نارنگی   ( citrus reticulata Blanco)    14
ارقام لمون (citrus lemon)    21
انواع لایم  (citrus aurantifolia )    22
لیموشیرین (sweet lime ) یا ( Palestine sweet lime )    22
گریپ فروت (citrus paradisi)    27
سطح کاشت در جهان و ایران    34
اولویت محصولی و مناطق مستعد کشت مرکبات    36
پراکندگی انواع مرکبات در استانهای کشور    37
آمار سطح زیرکشت ، میزان تولید و عملکرد  مرکبات درجهان و ایران    38
آمار جهانی    38
سطح زیرکشت مرکبات  در کشورهای عمده جهان    38
میزان تولید مرکبات در کشورهای عمده جهان    38
متوسط عملکرد مرکبات در کشورهای عمده جهان    39
آمار ایران :    39
سطح زیرکشت مرکبات در ایران    39
میزان تولید مرکبات در ایران    40
متوسط عملکرد مرکبات در ایران    40
فرآیند تولید    49
کاشت    49
استخراج بذر    49
کشت بذر :    50
پیوند زدن    51
آماده کردن زمین اصلی    52
کاشت نهال در زمین اصلی    53
مرحله داشت    55
آبیاری    55
کود    56
هرس    60
شخم    61
مبارزه با علفهای هرز    61
آفتها    65
* آفتهای مهم مرکبات در شمال ایران    65
* آفتهای مهم مرکبات در جنوب ایران    65
بیماریها    65
چگونگی مبارزه با آفتها و بیماریها    66
مبارزه با آفات    67
مبارزه با بیماری ها    68
برداشت    82
پس از برداشت    82
فهرست منابع:    84

پیشینه
پرورش مرکبات در جنوب چین و هندوچین به¬ویژه جنوب ویتنام از 2400 سال پیش از میلاد مسیح آغاز شده است. بنابر نشانه¬های تاریخی، عبری¬ها از سده بیستم پیش از میلاد با مرکبات آشنایی داشته¬اند. از کناره¬های جنوبی دریای مازندران به عنوان دومین کانون گسترش کشت مرکبات نام برده می¬شود.
در جنگ¬های صلیبی مرکبات از کشورهای کناره جنوبی دریای مدیترانه به اروپا برده شده است. ترنج یا بادرنگ اولین میوه شناخته شده مرکبات در ایران است که براساس نوشته¬های ""تیوفراستوس"" گیاه¬شناس یونانی از 300 سال پیش از میلاد مسیح در منطقه شوش و شوشتر کاشته می¬شده است. نارنج، لیمو ترش و لیمو عمانی در حدود 1200 تا 1300 سال پیش و توسط اعراب به ایران آورده شده است. درخت پرتقال به احتمال زیاد در قرن 16 میلادی توسط پرتغالی¬ها از اروپا به ایران آورده شده است و به این دلیل آن را پرتقال نامیده اند.
کشت اقتصادی مرکبات در ایران از 300 سال پیش در شمال کشور آغاز شده و به جنوب کشور رفته است.
تولید مرکبات در جهان امروز از اهمیت بسزائی برخوردار است یکی از منابع بسیار مهم تولید ثروت ، مبادلات تجاری و اشتغال بکار ساکنین حدود125 کشورمرکبات خیز جهان شده است.
مرکبات یکی از با صرفه ترین میوه ها برای تولیدکنندگان آن میباشد زیرا تا آنجائی که شرایط آب وهوا اجازه میدهد غیر مرکبات چیز دیگری بچشم نمیخورد . مرکبات امروزه در جهان جنبه صنعتی بسیار مهمی را حائز گردیده و منبع پردرآمدی برای کشورهای تولیدکننده آن میباشد .     امروزه تجارت جهانی طیف گسترده ای از کالاها و خدمات را در برگرفته که در آن محصولات کشاورزی دارای مقبولیت ویژه ای است. بسیاری از کشورهای جهان بدلیــل بهره مندی از شرایط اقلیمی مناسب ،‌تولیدکننده انواع محصولات کشاورزی بوده و از راه صدور آن با بدست آوردن میلیاردها دلار در آمد ارزی ، بخشی از نیازهای وارداتی خود را تامین میکنند.

فهرست منابع:
1-    آهنگران، اکبر. علیزاده،پرویز" گزارش آفات و بیماری¬های مرکبات"" ،سازمان حفظ نباتات.
2-    "" آمار نامه کشاورزی"" اداره کل آمار و اطلاعات، معاونت برنامه¬ریزی و پشتیبانی، وزارت جهادکشاورزی.
3-    آمار نامه FAO  سال2008 .
4-    ابراهیمی، یونس "" سیر تکاملی مرکبات در ایران""  موسسه تحقیقات مرکبات کشور، وزارت جهاد کشاورزی.
5-    ابرهیمی ،یونس" تاریخچه کشت مرکبات در ایران و دستورالعمل پرورش و نگهداری باغ¬های مرکبات""، موسسه تحقیقات مرکبات کشور، وزارت جهاد کشاورزی.
6-    احمد پور،احمد "ارقام وپایه‎های مرکبات دراستان کرمان " مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت وکهنوج.
7-    توکلی، امیررضا"آشنائی با ارقام وپایه های مرکبات جنوب (استان فارس)" مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس.
8-    "" دستور العمل کاشت ،داشت وبرداشت مرکبات شمال ""  موسسه تحقیقات مرکبات کشور.
9-    فرحبخش، قدرت الله "آفات درختان مرکبات"" ، سازمان ترویج کشاورزی، وزارت جهادکشاورزی.
10-    قاسمی ، مالک "ارقام و پایه های مرکبات" موسسه تحقیقات مرکبات کشور .
11-    شفیعی زرگر ، علیرضا " ارقام وپایه‎های مرکبات دراستان خوزستان " مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‎آباد دزفول.
12-    علیان، محمد یعقوب. غلامیان، اسماعیل "آفات وبیماریهای مرکبات در شمال و جنوب کشور" موسسه تحقیقات مرکبات کشور.
13-    خاتمی،علی وهمکاران" مناطق کشت مرکبات در ایران"" سازمان ترویج کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی.
14-    مرادی،بیژن" راهنمای کوددادن باغ¬های مرکبات"" موسسه تحقیقات مرکبات کشور.