مقاله در مورد ‌‌پروژه کارآفرینی مرکز رادیو تراپی درمان سرطان با پرتو ایکس و گاما word دارای 39 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد ‌‌پروژه کارآفرینی مرکز رادیو تراپی درمان سرطان با پرتو ایکس و گاما word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد ‌‌پروژه کارآفرینی مرکز رادیو تراپی درمان سرطان با پرتو ایکس و گاما word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله در مورد ‌‌پروژه کارآفرینی مرکز رادیو تراپی درمان سرطان با پرتو ایکس و گاما word :

پروژه کارآفرینی مرکز رادیو تراپی درمان سرطان با پرتو ایکس و گاما

1- 1 مقدمه :
امروژه انواع مختلف بیماری سرطان بر همگان شناخته شده است و درمان آن یکی از دغدغه های اصلی بشر می باشد. در راستای درمان این بیماری راه های مختلفی پیدا شده که مهمترین آنها درمان بوسیله پرتوهای پرانرژی الکترومغناطیسی و بهترین روش در این دسته بندی استفاده از شتاب دهنده های خطی است، که به علت بالا بودن هزینه خرید آن ها اکثر هموطنان عزیزمان در اکثر نقاط میهن از این خرید محروم می باشند، در شهرستان های کوچک این معضل بیشتر به

چشم می خورد بیماران این شهرها جهت درمان به شهرهای بزرگ مانند تهران باید مراجعه کن

ند و با توجه به اینکه مراجعه برای درمان یک سرطان معمولی 20 تا 30 جلسه می باشد، هزینه رفت و آمد علاوه بر اتلاف وقت و افزایش فشار جسمی و روحی یرای این اشخاص بسیار بیشتر از هزینه های درمان می شود. البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که مراجعه بیماران به شهرهای دیگر با یکی دو نفر همراه انجام می شود که هزینه آنها را نیز باید از نظر دور داشت ضمن اینکه عدم مراجعه منظم تأثیر منفی مستقیم بر روی بیمار خواهد داشت و دوری راه و بالا بودن هزینه مسافرت منجر به عدم مراجعه منظم خواهد شد.
لذا با توجهئ به مراتب فوق اجرای این طرح در شهرستان های دور افتاده محروم از توجیه بهتری برخوردار است.

1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
مرکز رادیو تراپی درمان سرطان با پرتو ایکس و گاما

محل اجرا :

1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام نام خانوادگی مدرک تحصیلی تلفن

1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
بیماری سرطان امروزه در کشورهای مختلف دنیا و کشور ما ایران دایره فعالیت گسترده ای دارد ، مبتلا بودن بسیاری از مردم به این بیماری و نیاز جامعه به درمان بیماری دلیل اصلی انتخاب طرح بوده است

1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
درمان بیماری سرطان با استفاده از پرتو ایکس و گاما یکی از طرح هایی است که از جوانب گوناگون می تواند برای جامعه مفید باشد ، این طرح یک طرح خدماتی است و چون مخاطبانی خاص دارد بسیار حائز اهمیت است .

1 – 6 – وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 12 نفر میباشد .

تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
رادیوتراپی
رادیو تراپی عبارت است از استفاده از اشعه مخصوص برای از بین بردن رشد سلولهای سرطان.اما توجه به این نکته الزامی است که تمام سرطان ها با رادیوتراپی درمان نمی شود ;
،مثلا در سرطانهایی مثل لوسمی ( نوعی سرطان خون) که سلولهای سرطانی در کل گردش

خون وجود دارند نمی توان از اشعه استفاده کرد. اما در تومورهای اندام های مختلف مثل تومور روده یا ریه از رادیوتراپی استفاده زیادی میشود. در واقع 60درصد از بیماران برای این قسمت از درمان ارزشی قایل نیستند و بیشتر تمایل به شیمی درمانی دارند.چون رادیوتراپی هنوز برای مردم کاملا” شناخته شده نیست و علت این عدم اعتماد آن است که کمتر مراکز درمانی رادیوتراپی مختص درمان سرطان ها در کشور وجود دارد.
رادیوتراپی معمولا بعد از انجام عمل جراحی سرطان به عنوان مکمل عمل جراحی و یا به طور

مستقل بر روی بیماری انجام می شود.
مبنای این روش اثرات متقابل پرتوهای یون ساز با مواد و همچنین اثرات بیولوژیک این پرتوها می باشد.
در حال رادیوتراپی معمولا بعد از انجام عمل جراحی سرطان به عنوان مکمل عمل جراحی و یا به طور مستقل بر روی بیماری انجام می شود.
مبنای این روش اثرات متقابل پرتوهای یون ساز با مواد و همچنین اثرات بیولوژیک این پرتوها می باشد.
پیشرفت هایی در این زمینه در حال رخ دادن است که از آن جمله می توان از ایجاد روش های سه بعدی نام برد که توسط سی تی اسکن ابتدا نقشه تومور از جهات مختلف کشیده میشود و زمانی که اشعه داده میشود دقیقا” اشعه به خود تومور اصابت کرده و حتی زمانی که تومور تغییر جهت می دهد ، دستگاه نیز جهت خود را عوض می کند و باز دقیقا” به خود تومور اشعه داده می شود و اندام ها و سلول های اطراف از آسیب در امان می مانند و عوارض جانبی درمان به حداقل می رسد.
اما رادیوتراپی بر حسب محلی که رادیوتراپی می شود و طول زمان درمان و به تناسب برخی از عوامل دیگر می تواند منجر به عوارض زودرس و دیررس بشود. برای کنترل و مقابله با این عوارض آماده نمودن بیمار و فامیل او اهمیت زیادی دارد. برخی از عوارضی که در این بیماران ظاهر می شوند اصولا مربوط به عوارض کلی سرطان می باشد. به هر صورت مراقبت از بیمارانی که رادیوتراپی می شوند شامل مراقبتهای عمومی، مراقبتهای اختصاصی و مراقبتهای روانی می گردد.
مشکلات روانی این بیماران تا حد زیادی تابع مشکلات جسمی و عوارضی چون تغییر در شیوه زندگی، درد، خستگی، بی اشتهایی، سو تغذیه و فشارهای اجتماعی و اقتصادی می باشد و عکس العملهایی چون اضطراب و افسردگی را می تواند به دنبال داشته باشد. در صورتیکه تخمدانها و یا بیضه مستقیما تحت رادیوتراپی قرار گیرند موجب ناتوانی جنسی و نازایی می شوند.
رادیوتراپی روشی بسیار موثر است که اگر برخی باورهای غلط اجتماعی از بین برود،می تواند در بسیاری از موارد جایگزین شیمی درمانی شود.

استراتژی درمان سرطان
در درمان سرطان برای پزشک چهار وسیله وجود دارد. جراحی- رادیوتراپی- شیمی درمانی- ایمونوتراپی.
جراحی: درمان با جراحی بهترین درمان سرطان است، زیرا بیمار را از بیماریش جدا میسازد.مهمترین اندیکاسیون درمان جراحی در بیماری هائی است که موضعی است ولی برداشتن ناکامل یک تومور غیرقابل عمل(Inoperable) مقدار کل تومور را کم میکند و کمک بزرگی برای درمان بقیه تومور است.
نقش جراحی در درمان سرطان عبارتست از:
– بیوپسی تا تشخیص سرطان بتوسط آسیب شناس داده شود.
– جلوگیری از سرطان، با برداشتن ضایعاتی که بعدا سرطانی میشوند.
– برداشتن تومورهای موضعی( درمان قطعی).
– برداشتن مقداری از تومور تا آنجا که ممکن است تا حجم سلول سرطانی کاهش میابد.
– برداشتن متاستازها در تومورهای توپرکه گاهی بدرمان قطعی کمک میکند.
– جلوگیری از خونریزی، انسداد، زخم شدن و درد.
– برداشتن بعضی غدد دیگر برای اثرات هورمونی آنها.
تکنیکهای جراحی خاص نیز گاهی مفید است مانند تزریق داخل حفره ها (Infusion) تزریق دا

خل مجاری (Perfusion ) از بین بردن بافت با دارو( Chemosurgery)، از بین بردن بافت سرطانی با سرما (Cryotherapy) ، سوزاندن ( Cautery) و استفاده از اشعه لیزر(Laser). در بسیاری از تومورها در اولین مراحل آن درمان جراحی قطعی است و بعضی از آنها را میتوان به کمک رادیوتراپی نیز درمان قطعی نمود و یا آنکه از رادیوتراپی و شیمی درمانی برای از بین بردن بقایای تومور استفاده کرد. سرطانهای زیر بطور عمده باید اول جراحی شوند، اگرچه روشهای جدید کمتر جراحی را پیشنهاد میکند:
_ پستان، ریه، قسمت تحتانی مری، معده، روده کوچک، قولون، رکتوم، پانکراس، تخمدان، آندومتر، دهانه زهدان( درجه صفر “In situ” و درجه یک). فرج vulva، مهبل، کلیه، مثانه، پروستات، پوست، چشم، غدد بزاقی، لب ، زبان، حنجره، تیروئید، ملانوم بدخیم، سارکم های نسج نرم بدن و استخوان و مغز.
رادیوتراپی: رادیوتراپی با اشعه یونیزه کننده خود سلول را میکشد. همه نسوج به رادیوتراپی حساس هستند ولی سلولهای سرطانی حساسیت بیشتری دارند. رادیوتراپی در درمان تومورهای موضعی که حساس هستند، بکار میرود. البته بعضی از تومورهای موضعی با جراحی و یا رادیوتراپی یکسان درمان میشوند و انتخاب روش درمان باید برحسب تجربه، قابل دسترس بودن، زمان،هزینه درمان، نتایج بدست آمده از نظر عمل عضو پس از درمان، سن و وضع عمومی بیماران ارزیابی شود. رادیوتراپی در درمان سرطانهائی که حساس هستند، برای درمان قطعی بکار رفته است. رادیوتراپی میتواند به کمک جراحی بعضی تومورها را بهبود دائم بخشد و یا برای کم کردن حجم تومور در آن دسته از تومورها که حساس هستند بکار رود. تسکین درد، جلوگیری از انسداد یا شکستگی یا کم کردن فشار داخل مغز نیز از کمک های رادیوتراپی است. گاهی اوقات نیز رادیوتراپی برای توموری که قابل عمل نیست بکار میرود تا تومور بعد از رادیوتراپی قابل جراحی باشد. تومورهائی که بوسیله رادیوتراپی درمان قطعی میشوند، عبارتند از:
1- تومورهائی که شدیدا به رادیوتراپی حساس هستند: سمینوم Seminoma، دیسژرمینوم Disgerminoma تخمدان، تومور ویلمز( اغلب شیمی درمانی نیز بکار میرود)، این سه تومور از بافتهای جنینی ایجاد میشوند. تومورهای بافت های رتیکولوآندوتلیال هوچیکن، لنفوسارکم و سارکم یوئینگ ورتیکولوسارکم استخوان نیز بسیار حساسند و اغلب در درمان قطعی آنها شیمی درمانی نیز اض

افه میشود. تومورهای بافت عصبی مانند نوروبلاستوم و رتینوبلاستم نیز بسیار حساسند.
2- تومورهائی که بطور متوسط حساس به رادیوتراپی هستند و اغلب با رادیوتراپی درمان قطعی نمیشوند و جراحی نیز در بسیاری از آنها به اندازه رادیوتراپی مفید است عبارتند از : مری دو سوم فوقانی، مقعد، دهانه زهدان، مهبل،مثانه، اورتر (Urthera) آلت، پروستات، حنجره،( بطور محدود) آدنوم هیپوفیز، مدولوبلاستمMedulloblastom ساقه مغز Brain Stem و رتیکولوسارکم که در این سرطان حساسیت به رادیوتراپی کم است ولی استفاده از آن گاهی مفید است.

درمان اساسی این دسته از سرطان ها جراحی است ولی رادیوتراپی میتوان بعنوان درمان کمکی استفاده کرد .رادیوتراپی در عود بیماری نیز به کوچک شدن تومور کمک میکند. این تومورها عبارتند از: پستان، ریه، رکتوم، تخمدان، آندومتر، فرج(vulva)، مهبل (vagina)، کلیه، بیضه، (تومورهای دیگر بغیر از سمینوم)، غدد بزاقی، سینوسها، سرطان پیشرفته حلق، حنجره، تیروئید و مجرای اشکی، سارکم های نسج نرم، گلیوم، تومور هیپوفیز و نخاع. در تومورهای سارکم اوستئوژنیک کندرو سارکمملانوم بدخیم، آدنوکارسینوم پانکراس اثر قابل ملاحظه رادیوتراپی اتفاقی است.
شیمی درمانی: برا ی سرطانهای پیشرفته و یا متاستازهای متعدد بکار میرود زیرا تنها وسیله ایست که میتواند در همه جای بدن سلول سرطانی را نابود کند. شیمی درمانی قادر است بعضی از سرطانها را بکلی بهبود بخشد و نهایت تاثیر آن وقتی است که مقدار تومور کم باشد. درمان ایمنی Immune therapy براساس وجود آنتی ژن تومور و آنتی کور برعلیه آن استوار است. در تومورهای تجربی و تومورهای انسانی هردو آنتی ژن و آنتی کور تومورآل نشان داده شده است.
ایومونوتراپی بر اساس کینتیک Kinetic مشخص زرواور در Zero-order عمل میکند و این بدان معنی است که برای کشتن هر سلول تومورآل تعداد مشخصی سلول کشنده و مقدار مشخصی آنتی بادی لازم است. اهمیت آن از این جهت است که میتواند همه سلولهای تومورآل موجود را بکشد، بنابراین در بهبود نهائی موثر است.
داروهای شیمی درمانی از فرست اوردرکینتیک پیروی میکنند یعنی این که قادرند فقط درصدی از کل سلولهای تومورآل را از بین ببرند. تجربه نشان داده است که هرکدام از چهار روش جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی و ایمنی درمانی میتوانند فقط تعداد کمی از سرطانها را بهبود بخشند. جراحی و رادیوتراپی توام با هم وقتی که درمان انتخابی است میتوانند یک سوم بیماران سرطانی را بهبود بخشند، در حال حاضر اثرات این دو درمان به حداکثر استفاده ای که ار آنها ممکن است رسیده است.
جراحی ممکن است در محل تومور اولیه نتواند مقدار میکروسکوپیک سلولهای سرطانی را از بد

ن جدا کند ویا در موقع جدا کردن تومور مقداری از سلولها در محل زخم پیوند شود.
رادیوتراپی ممکن است قسمتی از سلولهای مرکزی تومور را که در آن قسمت هیپوکسی وجود دارد باقی بگذارد ولی اغلب اوقات ضعف درمانی جراحی و رادیوتراپی بعلت متاستازهای کوچک میکروسکوپی است که در موقع درمان از نظر کلینیکی ناپیدا بوده است.
بدین دلیل شیمی درمانی و ایمونوتراپی برای این متاستازهای کوچک اهمیت بسیاری پیدا میکنند.
تصور میرود شیمی درمانی و ایمنی درمانی بلافاصله پس از جراحی و رادیوتراپی ممکنست بتواند بیماریی را که دارای متاستازهای بسیار کوچک است ، درمان قطعی کند. شیمی درمانی نمیتواند تومورهای بزرگ را که قسمت کمی از سلولهای آن در حال رشد هستند از بین ببرد و از طرف دیگ

ر در تومورهای بزرگ قدرت نفوذ دارو به داخل تومور بسیار کم است.
ایمنی درمانی فقط قادر است مقادیر میکروسکوپیک تومور را نابود کند و در حال حاضر وقتی ایمنی درمانی موثر واقع میشود که تمام سلولهای سرطانی که بطور بالینی دیده میشوند از بین رفته باشند.
محدودیت درمانی هرکدام از چهار روش به این قرار است:
جراحی: در تومورهای موضعی موثر است و مهمترین علت برگشت، عود موضعی و متاستاز بسیار کوچک است.
رادیوتراپی: بر تومورهای موضعی حساس به اشعه موثر است و مهمترین علت عود مسمومیت اشعه، مقاومت به اشعه( اولیه و ثانویه) و متاستازهای بسیار کوچک است.
شیمی درمانی: در تومورهای متاستاتیک بکار میرود و محدودیت درمانی آن بعلت آنست که قادر نیست صددرصد تومور را از بین ببرد.

(فرست اوردرکینتیک First-order Kinetic) در شیمی درمانی اختصاصی نیست و بافتهای طبیعی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. سیستم ایمنی را تضعیف میکند و اثر آن به سرعت رشد تومور وابسته است و بر سلولهائی که تقسیم نمی شوند، موثر نیست .نفوذ دارو برسلولهای سرطای که در بعضی نقاط سنگر گرفته اند(مغز-بیضه و غیره) کافی نیست و از همه مهمتر سلولهای تومورآل نسبت به آن مقاوم میشوند.
ایمنی تراپی: فقط قادر است تعداد سولهای سرطانی را که بیش از صدهزار نباشد نابود کند و

اکنون در مرحله تجربی است.
عود تومور در سرطانهای مختلف گوناگون است. مثلا گلیوبلاستم و سرطانهای سر و گردن بیشتر موضعی عود میکنند و سرطان ریه وپستان بعلت متاستازهای دور دست عود میکنند.
تجربه نشان داده است که استفاده از چند روش درمانی امکان بهبود دائم را افزایش میدهد که بهترین مثال تومور ویلمز میباشد.
در بررسی روشهای درمانی برای سرطان متاستاتیک و سرطان موضعی باید مسائل زیر را در نظر داشت.

روش درمان برای سرطانهای منتشر:
در این سرطانها باید به شیمی درمانی متوسل شد ولی متاسفانه مقدار زیاد تومور حساسیت کمتری دارد و بنابراین تعجب آور نیست که با وجود آن که تومور حساس به شیمی درمانی است جواب به درمان رضایت بخش نباشد. در این مورد لنفوم بورکیت و کوریوکارسینوم استثنائا است.
کم کردن مقدار تومور در این سرطانها توسط رادیوتراپی یا جراحی مورد توجه قرار گرفته است. چون شیمی درمانی همواره درصدی از کل تومور را میکشد، همواره روش دیگر برای درمان قطعی لازم است. این روش ممکن است دفاع طبیعی بدن باشد یا ایمونوتراپی. روش درمان توام امید به زنده ماندن بیمار را در سارکوم یوئینگ، تومور ویلمز و سارکم اوستئورژنیک بیشتر کرده است. ایمونوتراپی

در سرطان لوسمی لنفوبلاستیک بخوبی بررسی شده است. کودک با لوسمی حاد لنفوبلاستیکی که با آزمایش خون قابل تشخیص است، 12^10( یک کیلوگیرم) سلول دارد. وقتی بهبود موقت حاصل میشود و مغز استخوان در رمیسیون کامل است(9^10) یا یک گرم سلول سرطانی وجود دارد. درمان مداوم از زیاد شدن سلولهائی که میخواهند تقسیم شوند جلوگیری میکند و بهبود را

باقی نگه میدارد ولی این درمان نمیتواند سلولهائی را که در مرحله G0 یا استراحت هستند نابود کند. درمان ممکن است تعداد سلولهای سرطانی را از 9^10 به 5^10 برساند. اگر تعداد سلولهای سرطانی به این مقدار رسید ایمنی تراپی قاعدتا باید این تعداد سلول را بکشد.
درمان سرطانهای موضعی که برداشتن آنها امکان ندارد و رادیوتراپی نیز درمان قطعی نیست:

در اینگونه سرطانها رادیوتراپی در صورتیکه حساسیت به اشعه وجود داشته باشد داده میشود و یا آنکه بامید آنکه تومور کوچک شود و جراحی امکان داشته باشد شیمی درمانی انجام میگیرد .
در سرطانهای سر و گردن، تخمدان، رکتوسیگموئید این کار نتیجه قابل توجهی داده است. از آنجاییکه شیمی درمانی بتنهائی در توده بزرگ سرطانی معمولا نمیتواند موثر باشد به طور منطقی روش زیر مورد قبول قرار گرفته است.
_ برداشتن توده اگرچه ناکامل باشد تومور تا آنجا که امکان دارد انجام می پذیرد تا مثلا مقدار تومور از 12^10 به 9^10 برسد. سپس با شیمی درمانی توده تومور را به کمتر از آن و اگر امکان داشته باشد به 5^10 می رسانیم، این مقدار با ایمنی درمانی بهبود می یابد.
در مورد تومورهائی که به رادیوتراپی حساس هستند. رادیوتراپی حساس هستند. رادیوتراپی و شیمی درمانی توانسته است سرطانهای پیشرفته تومور ویلمز، نوروبلاستوم، رابدومیوسارکم و بعضی تومورهای دیگر را کنترل کند.

روش درمان سرطانهائی که با جراحی یا رادیوتراپی قابل درمان قطعی میباشند:
بطور واضح جراحی درمان انتخابی برای این نوع تومورهاست، ولی درمان اضافی در دو صورت ممکن است لازم باشد. جراح ممکن است از نظر زیبائی و یا جلوگیری از اختلال عمل عضو بخواهد از اعمال جراحی رادیکال و وسیع خودداری کند و برایش این سوال مطرح باشد که عمل محافظه کارانه شانس درمان قطعی را کمتر میکند یا خیر.

هیوارد(Hayward) سعی کرد با مقایسه اثر برداشتن تومور پستان Tumorectomy Simple و رادیوتراپی پستان مبتلا با رادیکال ماستکتومی Mastectomy Radical جوابی برای این سوال بیابد. مرگ و میر در دو گروه بیمار یکسان بود، ولی عود موضعی در گروهی که ماستکتومی رادیکال نشده بودند بیشتر بود، این تجربه نشان میدهد که یک گروه از بیماران مبتلا به سرطان پستان واقعا احتیاج به ماستکتومی رادیکال ندارند.
جراحی محافظه کارانه تر در رابدومیوسارکوم اطفال نیز پیشنهاد شده است که فعلا تحت بررسی است.
بسیاری از جراحان مشاهده کرده اند که توموری که تصور می کرده اند موضعی است و کاملا برداشته اند عود کرده است. این عود در محل و یا بصورت متاستازهای دوردست بوده است، مثلا فقط 25 درصد از کسانی که تومور موضعی ریه داشته اند 5 سال عمر میکنند. شیمی درمانی یاری دهنده Adjuvant Chemotherapy به سبب این ضعف جراحی پدید آمده است. این نوع درمان تکمیل عمل جراحی است که بالطبع باید درمان قطعی باشد و در عمل از نظر آماری ثابت شده است که در سرطانهائی که درمان یاری دهنده اندیکاسیون دارد، معمولا پس از جراحی با وجود برداشتن کامل تومور عود شایع است. این سرطانها عبارتند از: سرطانهای دستگاه گوارش، پروستات، مثانه، ریه، پستان( مخصوصا وقتی که غدد زیر بغلی مبتلا باشند و یا سرطان در ربع میانی پستان باشد)، سرطانهای نسج نرم و ملانوم بدخیم. مکانیسم ناکافی جراحی برای درمان قطعی در تومورهای موضعی بعلت ریختن سلولهای سرطانی در داخل نسج و میدان عمل عود موضعی را پدید می آورد و یا آنکه سلولهای سرطانی بداخل خون و لنف در موقع دستکاری جراحی راه پیدا می کنند و متاستازهای دوردست ایجاد می کنند.
تجربه نشان داده است که در موقع جراحی سلولهای سرطانی بداخل وریدهائی که از تومور رد میشوند میریزد. البته ممکن است در موقع عمل متاستازهای میکروسکوپیک وجود داشته باشد. شیمی درمانی کمکی بدو ترتیب کوتاه مدت و دراز مدت انجام میگیرد. شیمی درمانی کوتاه مدت

برای کشتن سلولهای تومورال که بعلت جراحی از تومور آزاد شده اند، انجام میگیرد. شیمی درمانی درازمدت برای از بین بردن متاستازهای میکروسکوپیک که در موقع عمل وجود داشته بکار میرود. تصور میشود که درمان بیمار در این موقع بسیار مفیدتر از زمانی باشد که این متاستازها علائم کلینیکی پدید آورده اند. ارزش شیمی درمانی کمکی در سرطانهای حیوانات به اثبات رسیده است

. نکته قابل توجه آنست که سلولهای سرطانی آزاد شده در خون شدیدا به شیمی درمانی حساس هستند. با وجود تجربیات دلگرم کننده در حیوانات، در انسان تجربه هائی که با سرطان ریه، پستان، معده، روده بزرگ و سرو گردن انجام گرفته شیمی درمانی کمکی نتایج خوبی نداشته است.