مقدمه

اولین پیامبر الهی آدام است. پس از اینکه خداوند جان آدم را گرفت زمین را خالی از پیامبر نگذاشت تا مردم را براه خدا با کوشش فراوان رهبری کنند، و میان معرفت خدا و ملت ارتباط برقرار سازند. خدا بوسیله پیامبران خود که بهترین سخنگویان و حافظان امانتهای رسالت بودند، در هر قرنی با ملت خود عهد و پیمان را ادامه داده، تا رسالت به پیامبر ما محمد صلی علیه و اله ختم گردید، و رسالت اعلام خطر و اتمام حجت به پایان رسید.
خدا در هیچ عصری مردم را بدون پیامبر، کتاب آسمانی و رهبر مورد نیاز، نگذاشته است. پیامبرانی را فرستاد که محدود بودن تعداد خود و پیروانشان، از افزون بودن مخالفین آنان، مانعی از انجام رسالت نبود. هر پیامبری چه پیامبرانی که در اوائل تاریخ مبعوث شده‌اند، یا پیامبرانی که اواخر آمده‌اند. همه مشخصات پیغمبر بعد از خود را بیان می کرده‌اند.
5- اعتقاد به معاد، روز جزا، بهشت و دوزخ:
در پایان جهان، روز بعثت اخروی تمام مردگان مبعوث خواهند شد (سوره ق- آیه 41)
] در صور دمیده خواهد شد که ناگاه ایشان از گورها به سوی پروردگار خویش شتابان حرکت می کنند.[ (سوره یس آیه 51)
] آنگاه که برنامه تنظیم شده جهان به پایان رسید، و مقدرات موجودات انجام یافت و باقیمانده مردم هم جان دادند، و دستور خدا درباره قیامت صادر گردید. آسمان را حرکت می دهد و می شکافد، زمین را منقلب و متزلزل می‌گرداند، کوهها را از ریشه در‌می‌آورد. . .  خدا مردگان را که در زمین بوده‌اند و پوسیده‌اند از زمین بیرون می‌ریزد. ، سپس آنان را برای بازجوئی از کارهای پنهانی و نهانی دنیا بسته بندی می کند. دسته‌ای را در آسایش و نعمت قرار می دهد، بندگانی که اعمال خود را در دنیا انجام داده‌اند، در کنار رحمت خدا ثواب می برند، در بهشت جاویدانند و دسته‌ی دیگر را تحت فشار انتقام، که معصیت‌کارانند و در بدترین مکانها و آتش دوزخ جای داده می‌شوند.[



منابع و مأخذ:
 
1- آشفته تهرانی- امیر، جمعیت شناسی اقتصادی و اجتماعی و برنامه‌ریز نیروی انسانی انتشارات پرشکوه- چاپ اول ،‌1382.
2- الیاده، سر چاه رساله در تاریخ ادیان، ترجمه جلال ستاری، انتشارات سروش چاپ اول، 1372.
3- برو،‌آسن، فرهنگ علوم اجتماعی،‌ ترجمه دکتر باقر ساروخانی، انتشارات کیهان چاپ دوم، 1371.
4- حسین، هرو، تاریخ هنر، ترجمه پرویز مرزبان، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی- چاپ دوم، 1368.
5- یوسفی جولندان، منصور، پایان نامه نقش زیارتگاهها در زندگی اقوام تالش، واحد مرکزی دانشکده علوم اجتماعی تهران، 1383.
6- روح‌الامینی، محمد، زمینه فرهنگ شناسی ، انتشارت  عطار، چاپ اول، 1365
7- روح الامینی محمود، مبانی انسان شناسی، انتشارات زمان چاپ دوم، 1362.
8- رکنی یزدی، محمد مهدی، شوق دیدار، ناشر اداره امور فرهنگی آستان قدس رضوی چاپ اول 1362.
9- عسگری، خانقاه، اصغر ، مردم شناسی (روش ، بینش، تجربه) انتشارات شب تار ، تهران، چاپ اول، 1373.
10- گرابار، انگ، مسجد نمونه هنر دینی در اسلام، ترجمه محمد سعید رضایی کاشانی، فصلنامه هنر، شماره 26، پائیز 1373.
11- مستوفی، حمدالله، نزهه القلوب، انتشارات طه- چاپ اول 1378
12- سترنج، گی، جغرافیایی تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی، ترجمه محمد عرفان انتشارات علمی فرهنگی ، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، چاپ سوم 1367.
13- فضائی، یوسف، سیر تحولی دینهای یهود و مسیح، چاپ تهران، 1356
14- جان ناسن، تاریخ جامع ادیان، ترجمه علی اصغر حکم، چاپ تهران، 1344.
15- فضائی، یوسف، بنیانهای اجتماعی دین، چاپ تهران، عظائی. 1356.
16- شیبانی، ژان، سفر اروپائیان به ایران، ترجمه سید ضیاءلدین دهشیری- انتشارات علمی فرهنگی 1381.
17- هیوم، رابرت، ادیان زنده جهان ، ترجمه عبدالرحیم گواهی، دفتر نشر فرهنگ الهدای – 1373.
18- ثبوتی، هوشنگ، بناهای آرامگاهی استان زنجان، انتشارات زنگان، چاپ اول 1377.
19- زنده دل، حسن، مجموعه راهنمای ایرانگردی استان زنجان- نشر ایرنگردان، 1331
20- دکتر نواجش، مهرداده درآمدی بر مکاتب و نظریه‌های مردم شناسی، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، چاپ اول 1382.
21- خانم سخنی، ژینوس، جزوه مردم شناسی شهری، دانشگاه آزاد واحد مرکزی، 1382.
22- دکتر فرید، محمد صادق، جزوه تاریخ اندیشه‌های مردم شناسی- دانشکده علوم اجتماعی- 1383.
23- حکمت، علی اصغر، تاریخ ادیان، نشر ابن سینا، چاب سوم، اسفند 1345
24- جمشید آزداگان، تحقیق در توتمیسم، نشر میراث ملل، چاپ اول 1373
25- هیس، هر. ر. ، تاریخ مردم شناسی، ابوالقاسم طاهری – انتشارات ابن سینا چاپ اول 1340.
26- دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، 1377.
27- گروه آموزشی جغرافیا- جغرافیای استان زنجان، شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران، سال انتشار، 1378.
29- آقا محمدی، محمد ابهر گذری و نظری، انتشارات زنگان، چاپ دوم 1377.
30- امام علی(‌ع) نهج البلاغه، ترجمه مصطفی زمانی، انتشارات نبوی چاپ هشت، 1375.
31- زمرشیدی، حین، طاق و قوس در معماری ایران، تهران، انتشارات کیهان چاپ دوم 1373.
32- توسلی- غلامعباس- نظریه‌های جامعه شناسی- انتشارات سمت- چاپ دوم پائیز 1370.