مقاله اهمیت سرمایه فکری و محاسبه سطح افشای سرمایه فکری با استفاده از شاخص های سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای word دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله اهمیت سرمایه فکری و محاسبه سطح افشای سرمایه فکری با استفاده از شاخص های سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله اهمیت سرمایه فکری و محاسبه سطح افشای سرمایه فکری با استفاده از شاخص های سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله اهمیت سرمایه فکری و محاسبه سطح افشای سرمایه فکری با استفاده از شاخص های سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای word :

چکیده

تحقیق و بررسی در زمینه اهمیت سرمایه فکری و افشا اطلاعات یکی از موضوعات جالب توجه در حسابداری ، اقتصاد و تحقیقات مالی است. محرک اصلی برای چنین تحقیقاتی تاثیر آن در فرآیند تصمیم گیری است. امروزه در اقتصاد دانش محور، ارزش گذاری دارایی های نامشهود به اندازه ای مورد توجه قرار گرفته است، که توانایی های کارکنان، سیستم فن آوری اطلاعات، و فرهنگ سازمانی توانسته است ارزشی به مراتب بیشتر از دارایی های مشهود برای شرکت داشته باشد. بر خلاف دارایی های فیزیکی و مالی، کپی برداری و یا تکرار دارایی های نامشهود (سرمایه فکری) برای رقیبان شرکت کار بسیار دشواری است و در عمل ناممکن می نماید و این می تواند مزیت رقابتی پایداری را برای شرکت فرآهم آورد، در نتیجه دانش به عنوان مهمترین سرمایه، جایگزین سرمایه های مالی و فیزیکی در اقتصاد جهانی امروز شده است. با توجه به اهمیت موضوع افشای اطلاعات مالی از یک سو، و اهمیت سرمایه فکری از سوی دیگر طرح ها و روش های زیادی برای محاسبه افشای سرمایه فکری ارائه شده است. اما تا کنون روشی جامع برای محاسبه افشای سرمایه فکری از طریق شاخص های آن ارائه نشده است. از این رو، در این تحقیق پس از ارائه اطلاعاتی در رابطه با اهمیت سرمایه فکری و مفاهیم مرتبط با آن، چگونگی محاسبه و اندازه گیری افشای سرمایه فکری را مورد بررسی قرار می دهیم. تمرکز اصلی این پژوهش بررسی تفاوت های موجود در محاسبه سرمایه فکری و افشای سرمایه فکری، و همچنین ارائه مدلی جامع و کاربردی برای محاسبه افشای سرمایه فکری است. مدل معرفی شده برای اندازه گیری افشای سرمایه فکری در این پژوهش در مجموع 61 نوع از شاخص های سرمایه فکری را مورد بررسی قرار می دهد که به عنوان کاربردی ترین لیست اطلاعات سرمایه فکری شناخته شده است.

واژه های کلیدی: سرمایه فکری، افشای سرمایه فکری، سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه رابطه ای.

1

-1 مقدمه

اصطلاح سرمایه فکری را اولین بار Galbraith در سال 1969 مطرح کرد. پیش از آن، پیتر دراکر اصطلاح “کارگران دانشی” را به کار برده بود .(Feiwal , 1975) در تعریفی ساده، سرمایه فکری عبارتست از تفاوت بین ارزش بازاری و ارزش دفتری دارایی های یک شرکت. طبق این تعریف، سرمایه فکری، شامل فرآیندهایی است که معمولا در ترازنامه منعکس نمی شوند(محمد حسن

فطرس، .(1388

سرمایه فکری (IC) به منابع با ارزش، مهم و نامشهود استفاده شده توسط شرکت برای تسهیل فعالیت های تولیدی اشاره دارد. منابع سرمایه های فکری در حال حاضر تا حد زیادی به عنوان مهم ترین منابع مزیت رقابتی سازمان ها شناخته می شوند. عبارت ” سرمایه فکری ” گسترده تر از “مالکیت معنوی ” است، چرا که ” سرمایه های فکری ” شامل آن دسته از دارایی های نامشهود است که بطور قانونی محافظت نمی شوند و آن منابع فکری نمی توانند به عنوان دارایی نامشهود شناخته شوند.

در زمینه عواقب ناشی از افشای اطلاعات ، سوال این است که آیا شرکت از افزایش افشای اطلاعات سود می برد؟
در واقع، اگر چه، تعداد زیادی از مطالعات در تلاش پیدا کردن پاسخ به این سوال هستند ، با این حال، آنها به نتایجی ترکیب
شده دست یافتند، که این نتایج در دامنه تاثیر بسیار منفی به تاثیر ناچیز تا داشتن یک تاثیر مثبت مرتب شده اند
.( Botosan,1997: 2006 ) برای پایان دادن به این نتایج متضاد، محققان متعددی از روشهای مختلف افشای اطلاعات بهره می
برند. برای مثال افشاهای متراکم ( (Botosan , 1997، افشای اجتماعی((Richardson & Welker , 2001، افشای ارتباطات جمعی و
افشای دیگر روابط عمومی ( (Botosan and plumlee , 2002، افشای سازی راهبردی به موقع (Gietzmann & Ireland , 2005) و
افشای سرمایه فکری((Mangena et al , 2010 از آن قبیل هستند.

امروزه در دنیا، افشای سرمایه فکری شرکت ها توجه زیادی را به خود جلب کرده است، زیرا حرکت اقتصاد در دنیا به سمت اقتصاد دانش محور می باشد. چنین شرایطی برای شرکت ها ارزش افزوده ایجاد می کند و موجب می شود که تمایل آن ها به سمت دارایی های نامشهود کشیده شود و با افشای صحیح دارایی های نامشهود از جمله سرمایه فکری، ارزش واقعی شرکت ها مشخص می شود( سید حسین علوی طبری، .(1389 در اقتصاد دانش محور، دانش یا سرمایه فکری به عنوان یک عامل تولید ثروت در مقایسه با سایر دارایی های مشهود و فیزیکی، ارجحیت بیشتری پیدا می کند .(Bentis, 1992)

افشای سرمایه فکری از سه مولفه تشکیل شده است: سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای. سرمایه انسانی شامل دانش، مهارتهای ارتباطی، تجربه و خلاقیتهای کارگران شاغل در یک سازمان می باشد. سرمایه ساختاری شامل فرآیندها و ساختارهایی است که کارگران آنها را به کارگرفته تا محصولات مثمر ثمر واقع شود، در حالی که سرمایه رابطه ای شامل دانش شبکه های بازاری مشتریان و روابط میان مشتری و فروشنده و شبکه های صنعتی یا دولتی است.

2

-2 ادبیات نظری و مروری بر پیشینه پژوهش

(Richardson and Welker, 2001) رابطه میان افشای اجتماعی و افشای مالی وهزینه حقوق صاحبان سهام برای نمونه ای از شرکتهای کانادا در طول سه سال را از سال 1990 تا 1992 را مورد بررسی قرار داده اند. آنها دریافتند که افشای مالی با هزینه حقوق صاحبان سهام شرکتها که تجربه تحلیلی پایینی دارند، دارای رابطه منفی است. با این وجود بر خلاف انتظارات آنها رابطه مثبت قابل توجهی میان افشای اجتماعی و هزینه واحد انتفاعی وجود دارد.

(Botosan and Plumlee , 2002 ) تعامل میان هزینه حقوق صاحبان سهام و میزان افشای گزارش سالانه، افشای به موقع و فعالیتهای مربوط به سرمایه گذار را مورد بررسی قرار دادند. آنها به این نتیجه دست یافتند که هزینه حقوق صاحبان سهام با افزایش میزان افشای مالی سالانه کاهش می باید، اما با افزایش میزان افشاسازی به موقع افزایش می یابد. آنها همچنین هیچ نوع ارتباطی بین هزینه حقوق صاحبان سهام و میزان فعالیتهای مربوط به سرمایه گذار نیافتند. با توجه به اینکه تاثیر مثبت افشاسازی به موقع متناقض با تئوری است، آنها این پیشنهاد را کرده اند که به علت افزایش بی ثباتی بازار بورس این نوع افشاسازی باعث جذب سرمایه گذاران موقت که خواستار درآمد زایی کوتاه مدت هستند می شود.

  تحقیق چطور قلبی سالم داشته باشیم word دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق چطور قلبی سالم داشته باشیم word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق چطور قلبی سالم داشته باشیم word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن تحقیق چطور قلبی سالم داشته باشیم word :

بیماری های قلبی تا به حال تلفات بیشتری نسبت به سایر بیماری ها داشته است. بر طبق نظریات انجمن قلب آمریکا، تقریباً 33 میلیون فرد در آمریکا دچار بیماری های قلبی هستند و بیش از 430000 نفر هر ساله از این بیماری ها جان خود را از دست می دهند. متاسفانه باید بگوییم که بسیاری از این مرگ ها قابل جلوگیری بوده است.

پس از همین حالا دست به کار شوید. نگذارید که اولین سکته قلبی در شما بروز کند. شروع به ورزش کنید و برنامه غذایی سالم تری انتخاب کنید.

یادتان باشد که شما فقط یک قلب دارید، پس مراقبش باشید. در اینجا به نکاتی برای سالم نگاه داشتن قلبتان اشاره می کنیم.

  مقاله رابطه سبکهای مدیریت کلاس با ویژگیهای شخصیتی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان قروه word دارای 7 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله رابطه سبکهای مدیریت کلاس با ویژگیهای شخصیتی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان قروه word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله رابطه سبکهای مدیریت کلاس با ویژگیهای شخصیتی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان قروه word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله رابطه سبکهای مدیریت کلاس با ویژگیهای شخصیتی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان قروه word :

چکیده

در مسایل آموزشی از عوامل موثر بر یادگیری دانش آموزان، نحوه مدیریت کلاس به وسیله معلمان می باشد، که دارای اهمیت شایان ذکری است. نحوه مدیریت معلمان ناشی از عوامل متعددی دیگری از جمله ویژگی های شخصیتی یک معلم می باشد که سبک مدیریت وی را تحت تأثیر قرار می دهد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه سبک های مدیریت کلاس با ویژگی های شخصیتی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان قروه می باشد که بر روی 246 نفر ( 149نفر زن و 97 نفر مرد) از معلمان انجام شد . روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود که در آن معلمان به پرسش نامه های سبک مدیریت کلاس ( (ABCC و پرسش نامه پنج عاملی شخصیت ( (NEO فرم کوتاه به همراه یک سری پرسش های جمعیت شناختی پاسخ دادند. نتایج نشان داد که سبک مدیریت آموزش از بین پنج ویژگی شخصیتی، تنها با ویژگی با وجدان بودن رابطه معناداری داشت ( r=0/165 و.( p< 0/05 هم چنین رابطه معنادار بین سبک مدیریت رفتار با ویژگی روان آزرده گرایی، سازگاری و وظیفه شناسی در سطح 0/01) p< و( p< 0/05 وجود داشت. در بررسی سبک مدیریت افراد نیز رابطه مثبت معنا داری با برون گرایی، سازگاری و وظیفه شناسی به ترتیب r =0/291) وr =0/232 و (r=0/164 مشاهده شد، اما با روان آزرده گرایی رابطه منفی معنادار در سطح r= -0/164) و( p< 0/05 داشت.

واژگان کلیدی: سبک های مدیریت کلاس، ویژگی های شخصیتی، معلمان.

-1 مقدمه

آموزش موثر یکی از مهمترین موضوع های روان شناسی تربیتی است. بسیاری از مطالعات تمایل دارند که عوامل مرتبط با آموزش موئثر را مشخص نمایند. این عوامل می توانند در زمینه های بسیاری یافت شوند. اما مطالعات متعدد پیشنهاد می کنندکه اقدامات معلم در کلاس درس در مقایسه با هر آنچه مسئولان مدرسه وآموزش انجام می دهند، مهم تراست(.(Marzano&Marzano,2003رویکردهای گوناگونی به نقش معلم در ارتباط با آموزش و یادگیری موثر وجود دارد. برخی به شخصیت معلم توجه می کنندو دیگران بر نقش ها و شایستگی های معلم تأکید دارند. به تازگی بسیاری از نویسندگان با مفهوم مدیریت کلاس درس سروکار دارندکه در برگیرنده تمام این جنبه ها است وآن براساس رفتار واقعی معلم در کلاس درس است.

دانش مدیریت و سبک های گوناگون آن از مهمترین عوامل تعیین کننده کارایی و اثربخشی می باشد. از بین انواع مدیریت، مدیریت آموزشی و پرورشی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و نقشی استراتژیک دارد، زیرا نمای اهداف و عوامل این سازمان ها متکی برانسان و روابط انسانی است و رسالت آنها از یک سو تبدیل انسان های خام به انسان های صنعتگر، خلاق، خودآگاه و رشدیافته است و از سوی دیگر، تأمین کننده نیازهای نیروی انسانی جامعه در بخش های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است(.(Bakhshayesh&Azarniyaad,2012 از زیرمجموعه های مدیریت آموزشی می توان به مدیریت کلاس درس اشاره نمود.

مدیریت کلاس درس به یک محیط امن و تحریک کننده یادگیری اشاره دارد. این اصطلاح تر کیبی از شخصیت معلم، رفتار حرفه ای و توانایی های اوست. و طراحی شده تا همه نقش های حرفه ای معلم انجام شود. هم چنین شامل فرآیندهایی است که بر روی گروهی از دانش آموزان اتفاق می افتد((Djigic&Stojiljkovic,2011، برو، استنفنس و تورشیم موارد زیر را به عنوان ابعاد اساسی مهارت مدیریت کلاس درس در نظر گرفته اند: (1 فراهم کردن حمایت تحصیلی، (2 فراهم کردن حمایت عاطفی، (3نظارت هم زمان و دقیق کلاس درس، (4 مدیریت تعارض.

تعداد زیادی از مطالعات متغیرهای تأثیرگذار بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را بررسی کرده اند. نکته قابل توجه این است که از بین متغیرهای متعدد، مدیریت کلاس درس بیشترین تأثیر مستقیم را بر پیشرفت دانش آموزان دارد. مدیریت کلاس درس، شامل جنبه های بسیاری می شود: مدیریت فضا، زمان، فعالیت ها، موادآموزشی، ارتباطات اجتماعی و رفتار دانش آموزان. بنابراین، این مفهوم با طیف گسترده ای از فعالیت های بر عهده گرفته شده به وسیله معلم در کلاس درس، مرتبط است(.(Djigic&Stojiljkovic,2011

به طور کلی مدیریت کلاس درس یکی از زمینه های اصلی نگرانی های ابراز شده به وسیله معلمان در تمام سطوح است. تعدای از مطالعات نشان می دهندکه باورهای شخصی معلمان، انتخاب های آنان در مورد رویکرد مدیریت کلاس درس را تحت تأثیر قرار می دهد( .(Konit,2011

مدیریت کلاس یک فرایند چرخشی است که شامل طراحی پیشرفته ، اجرا، ارزیابی در طول اجرا و ارزیابی نهایی است که عوامل مربوط به کودکان و محیط آنها را در نظر می گیردو موجب پیشرفت در فعالیت های انجام شده برای یادگیری و سلامت عاطفی کودکان در کلاس می شود(.( Tal,2010

1

یک تعریف ساده و جامع دیگر از این مفهوم به وسیله مارتین،بالدوین و ین( (Martin,Baldwin&Yin,1995، ارائه شده است که باتوجه به آن مدیریت کلاس درس ، یک سازه چند وجهی است که شامل سه بعد گسترده شخصیت، آموزش و نظم و انضباط می باشد. بعد شخصیت شامل اعتقادات معلم در مورد شخصیت دانش آموزان است و همچنین در بر گیرنده اقداماتی است که به وسیله معلم انجام می شود و به رشد فردی دانش آموزان کمک می کند. این بعد با ادراکات معلم از ماهیت عمومی توانایی ها، انگیزش و جو روانی دانش آموزان مرتبط است. بعد آموزش شامل همه آن اقداماتی است که معلم در رابطه با فعالیت های یادگیری کلاس درس ، ترتیب فضا و استفاده از زمان انجام می دهد. بعد سوم یعنی نظم و انضبلط شامل اقداماتی است که معلم انجام می دهد تا استاندارد های مناسب رفتار در کلاس درس را ایجاد کند(.(Djigic&Stojiljkovic,2011 بردون (Burdon,2003)، نیز بیان می کند که مدیریت کلاس باید رابطه اجتماعی مثبت و مشغولیت فعال در یادگیری را تشویق کند. روشن است که در آموزش ایجاد جو کلا سی مناسب بسیار مهم است. برای انجام این کار، معلم باید بر اساس یک سبک مدیریتی کلاس درس که مبتنی بر روابط سازنده و مولد با دانش آموزان است ، عمل کند.

گلیگمن و تمایشرو((Geligman&Tamayeshrow,1980، یک چارچوب را برای برای توضیح باورهای معلم در مورد مدیریت کلاس درس در 3 رویکرد مفهوم سازی کردند. این سه رویکرد عبارتند از مداخله گر،غیر مداخله گرو تعاملی. براساس این مدل مداخله گرایان بر این باورندکه دانش آموزان رفتارهای مناسب را هنگامی یاد می گیرند که رفتارهای آنها به وسیله پاداش ها و مجازات های معلم تقویت شود. بنابراین معلم باید کنترل زیادی را بر کلاس درس داشته باشد. رویکرد عدم مداخله بر اساس این اعتقاد است که شخص نیازهایی دارد که خودش تمایل به ابراز و رفع آنها دارد. بنابراین معلم کنترل ناچیری دارد . از طرف دیگر، بین این دو نقطه افراطی، رویکرد تعاملی وجود دارد که بر آنچه فرد بمنظور تغییر محیط انجام می دهد وهم چنین این که چگونه محیط بر فرد تأثیر می گذارد، تمرکز می کند. در این مورد کنترل بر وضعیت کلاس درس، بین معلم و دانش آموز مشترک است. به طور کلی می توان گفت که سبک تعاملی بهترین راه برای ایجاد محیط یادگیری تحریک کننده است
.(Djigic&Stojiljkovic,2011

در مجموع پژوهش ها، تأثیر عوامل کلاسی و ویژگی های مربوط به معلمان از جمله سطح تحصیلات، تجربه کاری، نوع شخصیت، آموزش های ویژه و اندازه کلاس را بر سبک و الگوی رفتار مدیریتی معلمان حائز اهمیت دانسته اند(.(Aminyazdi&Ali,2008 لذا، می توان گفت که نوع شخصیت معلم یک متغیری است که ممکن است با سبک مدیریت کلاس مرتبط باشد.در این رابطه پژوهش هایی نیز انجام شده است، به طور مثال چمپرز، هنسن و سینتی( (Chambers,Henson&Sienty,2001 رابطه نوع شخصیت و اثربخشی تدریس را به عنوان عوامل پیش بینی کننده جهت گیری کنترل کلاسی بررسی کرده اند و دریافتند که بین نوع شخصیت و بعد مدیریت افراد و هم چنین بین اثر بخشی تدریس و بعد مدیریت آموزش رابطه معنا دار وجود دارد.

معلمان باید سبک تدریس و مدیریت کلاس درس خود را با شخصیتشان به عنوان نقاط قوت و ضعف های شخصی ای که مرزهای هویت معلمی خودشان را تنظیم می کند، انطباق دهند. شخصیت یک معلم از راه تجربیات زندگی اش و داده های نظری ارائه شده به وسیله آموزش و پرورش توسعه می یابد(.(Aho&etal,2010

شخصیت به عنوان یک ساختار روانی بسیار دشوار است که کمیت و کیفیت آن را تعیین کرد، زیرا بسیار متنوع است و تعیین کردن تأثیر آن بر روی افکار و احساسات بسیار دشوار است(.(Just,2011 همانند هوش روان شناسان به تعیین اجزای اصلی شخصیت علاقمند هستند. برخی از پژوهشگران عقیده دارند که آنها 5 عامل عمده شخصیت را مشخص کرده اند: پایداری هیجانی، گشودگی نسبت به تجربه، برون گرایی، توافق پذیری/ سازگاری و وظیفه شناسی((Santrock,2009، که با دامنه ای وسیع از رفتارها در ارتباط است شماری از مطالعات پژوهشی خاطر نشان کرده اند که این عوامل مهمترین اجزای تشکیل دهنده شخصیت هستند. این پنج عامل شخصیت می توانند تفاوت های فردی را دامنه ای وسیع شامل سلامت روانی، رضایت شغلی و عملکرد شغلی را پیش بینی کنند( بهاری 1379، شنبدی،.(1386

برخی از کارشناسان عقیده دارند که پنج عامل عمده تمام انواع شخصیت را شامل نمی شود، آنها می گویند که دامنه شخصیت باید شامل عواملی از قبیل مثبت ( شادو خوشحال) و یا منفی ( خشمگین و غمگین) و مقدار ابراز وجود افراد نیز باشد( .(Santrock,2009 همچنان که یک فرد در یک فعالیت ارتباطی و رفتار خاص درگیر می شود، معلم تأثیر عینی و اصلی را روی دانش آموزان می گذارد. هنگامی که دانش آموز داده ها را

کسب می کند، معلم تغیر در حیطه شناخت، هیجان و مهارت ها را فراهم می کند( .(Lupu,2010, Lupu,2011

  مقاله مدیریت سازمانی word دارای 60 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله مدیریت سازمانی word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله مدیریت سازمانی word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله مدیریت سازمانی word :

مدیریت سازمانی

مقدمه
مدخلی بر مفهوم مدیریت
شاید یکی از مهمترین فعالیتها در زندگی اجتماعی بشر امروز را بتوان مدیریت دانست. در عصر حاضر به مدد این فعالیت است که مأموریتها و اهداف سازمانها تحقق می یابند. از منابع و امکانات موجود بهره برداری می شود و توانایی و استعداد انسانها از قوه به فعل در می آید. مدیران در انجام وظایف خود فرایندی را دنبال می کنند که شامل اجزایی چون برنامه ریزی، سازماندهی، نظارت و کنترل، انگیزش، ارتباطات، هدایت و تصمیم گیری است. مجموعه این فعالیتهاست که مدیریت را شکل می دهد و هماهنگی و نیل به هدفها را میسر می سازد.

صاحبنظران مدیریت را هنر انجام امور به وسیله دیگران توصیف کرده و بر نقش دیگران و قبول هدف از سوی آنان تأکید ورزیده است. گروهی مدیریت را علم و هنر هماهنگی کوششها و مساعی اعضای سازمان و استفاده از منابع برای نیل به اهداف معین توصیف کرده اند. گروهی دیگر مدیریت را در قالب وظایفی چون برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی و… بیان نموده اند. یکی از علمای مدیریت و اقتصاد مدیریت را تصمیم گیری دانسته و این وظیفه را بهترین و اصیلترین نقش مدیر قلمداد نموده است. عالم دیگری بر نقشهای مدیر از دیدگاه تازه تری نگریسته و برای مدیر وظایف و نقشهایی چون رهبری سازمان، منبع اطلاعاتی، و عامل تصمیم گیری و رابط با سایر سازمانها بر شمرده است. اندیشمندان دیگر نیز نقش های هشتگانه ای را برای مدیر بر شمرده اند که در فصل یکم به آنها اشاره خواهد شد.

برنامه ریزی
برنامه ریزی جامع( استراتژیک)
نویسندگان و اندیشمندان مدیریت هر کدام تعریف خاصی از این نوع برنامه ریزی ارائه داده اند که شاید بتوان همه آنها را در این تعریف خلاصه کرد که برنامه ریزی استراتژیک فرایندی است در جهت تجهیز منابع سازمان و وحدت بخشیدن به تلاشهای آن برای نیل به اهداف و رسالتهای بلند مدت، با توجه به امکانات و محدودیتهای درونی و بیرونی. البته باید یادآور شد که برنامه ریزی استراتژیک قبل از آنکه یک تکنیک و فن باشد یک نحوه تلقی و باور است که مدیران را به تفکر دراز مدت و آینده نگری و پیش بینی افقهای دور ترغیب می کند.

خصوصیات برنامه ریزی استراتژیک
1ـ برنامه ریزی جامع، انعکاسی از ارزشهای حاکم بر جامعه است. جهان بینی ها، اعتقادات و سنتهای جامعه در برنامه ریزی جامع منعکس می شود.
2ـ برنامه ریزی جامع معطوف به سؤالات اصلی و مسائل اساسی سازمانها است. سؤالاتی از این قبیل که« برنامه های امروز سازمان چیست و برنامه های آتی چه باید باشد؟»« امروز کجا هستیم و جهت گیریهای آینده چیستند؟»«امکانات و منابع سازمان در آینده چه وضعیتی دارند و باید مصروف چه اهدافی گردند؟»… در برنامه ریزی جامع مطرح می شوند.

3ـ برنامه ریزی جامع با مطرح ساختن اهداف بلند مدت و تبیین رسالتهای سازمان مدیران را در انجام فعالیتهایشان هم جهت و هماهنگ می سازد.
4ـ برنامه ریزی جامع دارای دید دراز مدت است و افق های دورتری را در سازمان مطرح می سازد. برنامه ریز در این نوع برنامه ریزی به آینده های دور می اندیشد و می کوشد تا موقعیت سازمان را در بلند مدت ترسیم نماید.

5ـ برنامه ریزی جامع، عملیات و اقدامات سازمان را در دوره های زمانی بالنسبه طولانی هماهنگ نموده و به آنها پیوستگی و انسجام می بخشد.
6ـ برنامه ریزی جامع در سطوح عالی سازمان شکل می گیرد، زیرا در این سطح است که تقریباً به طور همه جانبه ای اطلاعات لازم در مورد امکانات و منابع سازمان و انتظارات و توقعات از آن متمرکز است.
7ـ برنامه ریزی جامع، فراگیر بوده و برنامه های عملیاتی سازمان را در بر می گیرد و به آنها جهت می بخشد.

8ـ برنامه ریزی جامع امکانات و محدودیتهای درونی و بیرونی سازمان را در مد نظر دارد و با توجه به آنها پیش بینی های خود را انجام می دهد.
اهمیت و ضرورت برنامه ریزی جامع در سازمان
در سنوات اخیر با تغییرات شگفت آوری که سازمانها را احاطه کرده است، مدیران به فراست دریافته اند که با تعیین و تبیین اهداف و مأموریتهای سازمان در دراز مدت بهتر می توانند برنامه های خود را به ثمر رسانند. سازمان بهتر کار می کند و نسبت به محیط خود واکنشهای مناسبتری نشان می دهد. از این رو استفاده از برنامه ریزی استراتژیک و جامع به عنوان یک ضرورت در سازمانها

مطرح گردیده است. به کمک این برنامه ریزی، مدیریت قادر می شود جهت گیریهای خود را در آینده معین ساخته و سازمان را در مقابل تغییرات و تحولات فردا مجهز سازد. برنامه ریزی جامع به مدیر کمک می کند تا تصویر روشنی از سازمان و هدفهای آن به دست دهد و فعالیتهای سازمان را در لوای استراتژی واحدی هماهنگ سازد.

فرایند برنامه ریزی جامع
1ـ تعیین و تدوین اهداف آینده سازمان
2ـ شناخت اهداف و استراتژیهای موجود سازمان
3ـ تجزیه و تحلیل شرایط محیطی سازمان
4ـ تجزیه و تحلیل منابع و امکانات سازمان

5ـ شناخت وضع موجود سازمان
6ـ تعیین تغییرات مورد لزوم در استراتژیها
7ـ تصمیم گیری در مورد استراتژی مطلوب
8ـ اجرای استراتژی جدید
9ـ کنترل و سنجش استراتژی جدید در عمل

برنامه ریزی عملیاتی در سازمان
برنامه ریزی جامع چون چتری بر سازمان و عملیات و اقدامات آن سایه می گسترد و مدیران و مسئولان امور را در انجام فعالیتهایشان هدایت می کند. اما این برنامه ریزی راهنما، مدیران و مسئولان رده های پایین سازمان را از وظیفه اصلی شان که برنامه ریزی عملیاتی است بی نیاز نمی سازد. آنان باید با الهام از استراتژیهای تعیین شده، و با توجه به اهداف کلی سازمان به برنامه ریزیهای عملیاتی بپردازند و اهداف جزئی شده در واحد خود را تحقق بخشند.

اصولاً برنامه ریزی عملیاتی از جهات کلی شباهت بسیار به برنامه ریزی جامع دارد؛ زیرا در برنامه ریزی عملیاتی، هدفهای عملیاتی به جای هدفهای کلی قرار گرفته و نحوه نیل به آنها در قالب یک سری عملیات پیش بینی می گردند. در برنامه ریزی عملیاتی هدف جزئی به صورت برنامه عملیات در می آید و طریق رسیدن به هدف جزء به جزء بیان می گردد. برنامه ریزی عملیاتی را می توان پیش بینی عملیات برای نیل به هدفهای معین با توجه به امکانات و محدودیتها و خطوط کلی ترسیم شده در برنامه ریزی جامع تعریف کرد. همان گونه که ملاحظه می شود، هدف و پیش بینی عملیات برای نیل به آن، اجزای اصلی در تعریف برنامه ریزی می باشند.

تکنیکهای برنامه ریزی
برای برنامه ریزی عملیاتی تکنیکهای مختلفی ارائه شده است. یکی از ساده ترین این تکنیکها جدول کارنما است که ضمن سادگی و سهولت استفاده، در کار برنامه ریزی بسیار مفید است.
این جدول که نمونه ای از آن در شکلهای زیر مشاهده می شود. فعالیتها، ارتباط و زمان اجرای آنها را نشان می دهد. برای استفاده از جدول مذکور، ابتدا با توجه به نوع فعالیتها و زمان مصروفه برای آنها، واحدی را برای زمان تعیین می کنیم. مثلاً واحد زمانی را روز یا هفته یا ماه در نظر می گیریم و هر فعالیت را در ردیفهای جدول درج نموده و زمان آن را با هاشور زدن مشخص می کنیم.

جدول کارنما
مزیت اصلی جدول کارنما تعیین و نشان دادن فعالیتهای متوالی و متقارن و نحوه احتساب زمان آنهاست. در صورتی که دو فعالیت بتوانند باهم انجام شوند( متقارن باشند)، زمان آنها ( کلاً یا بعضاً) بر هم منطبق خواهد شد و در صورتی که انجام یکی منوط به انجام دیگری باشد( متوالی باشند)، تقارن زمانی وجود نخواهد داشت، و از زمان هر فعالیت به طور مجزا و مستقل به حساب می آید.

نمونه تکمیل شده جدول کارنما
بدین ترتیب جدول کارنما زمان واقعی انجام برنامه را نشان می دهد، و توالی و تقارن فعالیتها را مشخص می سازد. به عنوان مثال، اگر برنامه ما شامل سه فعالیت الف، ب و ج باشد که به ترتیب دو ، سه و پنج هفته به طول می انجامند، زمان کل برنامه ظاهراً ده هفته خواهد بود. اما این پیش بینی در صورتی صحیح است که این سه فعالیت متوالی باشند. در حالی که اگر فعالیت ب و ج

متقارن باشند با استفاده از جدول کارنما مشاهده می شود که زمان کل برنامه هفت هفته خواهد بود. بدین ترتیب جدول کارنما ضمن آنکه فعالیتهای هر برنامه و زمان انجام آنها را تعیین می کند، نحوه ارتباط فعالیتها( متقارن بودن یا متوالی بودن آنها) و زمان واقعی کل برنامه را به دست می دهد، که در برنامه ریزی اهمیت فراوانی دارد.
جدول کارنما اساس تکنیک پیچیده تری در برنامه ریزی است که آن را تکنیک تجزیه و تحلیل شبکه می نامند، و امروزه در پروژه های عملیاتی کاربرد فراوان دارد.

برنامه ریزی نیروی انسانی
برنامه ریزی نیروی انسانی بخشی از برنامه ریزیهای کلی سازمان بوده و هدف آن تشخیص و تأمین کادر مورد نیاز با توجه به تغییر و تحولات سازمان در آینده می باشد. برنامه ریزی نیروی انسانی در دو مرحله انجام می پذیرد: مرحله اول، برنامه ریزی احتیاجات نیروی انسانی در تمامی رده ها و سطوح سازمان در طول مدت برنامه می باشد. مرحله دوم، برنامه ریزی تأمین نیروی انسانی برای رفع نیازهای سازمان است. در مرحله اول، وجود اطلاعات و آمار پرسنلی لازم بوده و در مرحله دوم، برنامه ریزی وضعیت خدمتی ضرورت پیدا می کند.

بر اساس برنامه ریزی کلی سازمان است که می توان برنامه ریزی احتیاجات نیروی انسانی را آغاز کرد و فهرستی از کادر مورد نیاز به دست داد. این فهرست در مقایسه با پرسنل موجود و با عطف توجه به ارتقای شغلی، خروج از خدمت و امثال آن می تواند نیروی انسانی مورد نیاز نهایی را تعیین کند. پس از آن، کوشش برنامه ریز بر آن است که در تأمین این نیرو، راههای ممکن را پیش بینی و مشخص سازد.

برنامه ریزی احتیاجات نیروی انسانی
برنامه ریزی احتیاجات نیروی انسانی را به دو طریق می توان انجام داد:
الف: روش تجزیه و تحلیلی فعالیتها و هدفها.
ب: روش نرخ روند.

روش تجزیه و تحلیل هدفها و فعالیتها
این روش با تجزیه و تحلیل تفصیلی و جزء به جزء برنامه های سازمان آغاز می شود. هر کوششی در جهت تعیین نیازهای نیروی انسانی بدون انجام این مرحله، بی نتیجه خواهد بود و مسلماً در صورتی که سازمان فاقد برنامه بوده یا برنامه های دقیقی برای فعالیتهای آتی خود نداشته باشد، این امر در تعیین نیازهای پرسنلی نیز تأثیر منفی به جای خواهد نهاد.

به طور خلاصه در روش تجزیه و تحلیل هدفها و فعالیتها، باید هدف و فعالیتهای اصلی برنامه را در نظر گرفته و آنها را تجزیه کرد تا به کوچکترین جزء که شغل های مورد نیاز است رسید، و سپس با استفاده از استاندارد کار، تعداد مشاغل مورد نظر را بدست آورد.

روش نرخ روند
روش نرخ روند در پیش بینی نیازهای نیروی انسانی متکی بر ثبات و عدم تغییر در شرایط محیط سازمانی است. این روش استانداردهای موجود نیروی انسانی را پذیرفته و آنها را به برنامه های آتی تعمیم می دهد. به عنوان مثال در روش نرخ روند:
تعداد کارکنان را بر اساس تعداد واحدهای تولید،
تعداد فروشندگان را بر اساس میزان فروش،
تعداد کارکنان اداری را بر اساس میزان کارهای اداری،

و تعداد سرپرستاران را بر اساس تعداد کارکنان،
تعیین می کنند. به عبارت دیگر بر اساس نسبتهایی که بین این عوامل از وضع گذشته بدست آمده، به تعیین نیازها می پردازند.
روش نرخ روند، کار را با تجزیه و تحلیل نیروی انسانی موجود سازمان آغاز می کند تا نشان دهد که در آینده اگر شرایط ثابت باشد نیاز به نیروی انسانی چگونه خواهد بود. بدین ترتیب وجود آمار و اطلاعات در این روش نقش مهمی ایفا می کند. به غیر از آمار گذشته، پیش بینی وقایعی که

ممکن است در آینده رخ دهد نیز در روش نرخ روند بسیار مهم است. اغلب اوقات برای نشان دادن روند گذشته و تغییرات احتمالی از نمودارهایی مانند شکل فوق استفاده می شود. در این نمودار همانطور که ملاحظه می شود روند کلی نسبت سرپرستان به فروشندگان نشان داده شده است.

نمودار نرخ روند نسبت سرپرستان به فروشندگان
در روش نرخ روند، اساسی ترین کار، انتخاب نسبت های درست و معقول است. منظور از نسبتهای معقول، نسبتهایی است که رابطه متعادل و متعارفی بین میزان فعالیتها و نیروی انسانی مورد نیاز بیان دارد. بر اساس تجربیات حاصله، برای به دست آوردن نسبتهای مفید می توان از طرق مختلفی اقدام کرد. تجزیه و تحلیل مشاغل در طبقات مختلف سازمان یکی از این طرق می‌باشد. در این طریق نسبت بین مشاغل بالاتر و مشاغل پایین تر معین می‌شود؛ مثل نسبت سرپرستان به

کارکنان. برقرار کردن رابطه بین میزان تولیدات و عملیات با کارکنان نیز راه دیگری برای بدست آوردن یک نسبت است. همچنین نسبت بین کارکنان صف و ستاد هم می تواند در پاره ای اوقات مبنای مفیدی برای پیش بینی باشد. نسبت بین ماشین آلات و تجهیزات و کارکنان هم در مؤسسات صنعتی طریق مؤثری برای تعیین نیازها است؛ مانند نسبت بین ماشین ها و مهندسان و مکانیکها. تمام این نسبتها را می توان در نمودارهایی مانند شکل نشان داد. به عنوان مثال، نسبت بین میزان تولید و تعداد متصدیان ماشین در شکل بالا نشان داده شده است.

نمودار نرخ روند نسبت متصدیان ماشینها و میزان تولید

سازماندهی
سازماندهی پویا
عصر ما، عصر سازمانهای بزرگ و پیچیده است، و مدیر امروز باید از چگونگی سازماندهی و نحوه ایجاد این سازمانها و اصلاح و تغییر آنها آگاه باشد. برای نیل به هدفها، سازماندهی گامی ضروری است و به کمک این فعالیت است که هدف کلی و مأموریت اصلی سازمان در قالب هدفهای جزئی تر و وظایف واحدها شکسته شده و تحقق آن میسر می شود. در سازماندهی، وظایف و اختیارات

و مسئولیتهای واحدها و پست ها مشخص شده و نحوه هماهنگی و ارتباط بین آنها معین می شود. سازماندهی فعالیت مستمر و مداومی است که مدیر همواره با آن روبرو است و منحصر به طراحی سازمان در ابتدای آن نمی شود. از این رو است که بعضی از صاحبنظران سازمان و مدیریت، این وظیفه مدیر را سازماندهی مجدد یا فرایند انتخاب دائم نام نهاده اند. به زعم آنان در محیط متغیر و متحول امروز مدیران باید بطور مستمر ساختار سازمانی خود را با شرایط محیطی

تطبیق داده و اصلاحات لازم را در آن بعمل آورند. دورانی که مدیران ساختاری را برای سازمان طراحی می نمودند و این ساختار مدتها پاسخگوی نیازها بود سپری شده است و مدیران امروز باید دائماً در صدد اصلاح و بهبود سازمان و طراحی مجدد آن باشند. پویائی مدیریت ایجاب می کند تا سازماندهی در پی سازگاری سازمان با محیط متغیر، تکنولوژی های جدید و سایر سازمانها استمرار داشته باشد و در این راه کارآمدتر عمل کند. البته مستمر بودن کار سازماندهی به معنای آن

نیست که سازمان دائماً دستخوش دگرگونیهای بنیادی است بلکه هر تغییر و اصلاحی در ساختار سازمان که بر اثر دریافت بازخور از محیط های موثر بر سازمان حاصل می شود گویای این واقعیت است که سازمان را تغییر داده و آن را با محیط هماهنگ و سازگار ساخته ایم.

الگوهای جدید ساخت سازمانی
تغییرات شگرف و سریع دهه های اخیر و مسائل پیچیده امروز در زمینه سازمان و مدیریت، این واقعیت را محسوس ساخته که طرحهای تشکیلاتی سنتی پاسخگوی نیازهای کنونی نبوده و باید دگرگونیهای اساسی در ساختارهای سازمانی ایجاد شود. در پاسخ بدین نیاز، صاحبنظران و نظریه پردازان سازمان و تشکیلات دست به اصلاحات، تغییرات و تعدیلاتی در ساختارهای سنتی زده اند و کوشیده اند تا با ابداع الگوهای جدید تشکیلاتی، سازمانها را با محیط متغیر و پیچیده این عصر

همساز کنند و مشکلات ساختارهای سنتی را تخفیف بخشند. در این قسمت به ذکر محدودیتهای ساختارهای سنتی سازمانی پرداخته و الگوهای جدید ساخت سازمانی را معرفی می کنیم.

محدودیتهای ساختارهای سنتی سازمانی
ساخت سنتی سازمان که به صورت هرمی شکل طراحی می شود و به ساخت سلسله مراتبی یا ساخت وظیفه ای مشهور است، به علت سادگی و سهولت کاربرد، در سازمانهای بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است. اما ساخت مذکور دارای محدودیتها و نارساییهایی است که ذیلاً به پاره ای از آنها اشاره می شود:
1ـ ساخت سنتی بر اساس سلسله مراتب ایجاد گردیده و ارتباطات در آن کند و طولانی و فاقد دقت لازم است. مجاری ارتباطی در اغلب موارد عمودی است و امکان ارتباط افقی وجود ندارد.
2ـ واحدهای سازمانی در این ساخت مستقل نبوده و برای انجام هدف نهایی نیازمند یکدیگرند. امکان هماهنگی و منظم ساختن این واحدها که هر کدام خود را مسئول تحقق هدف و مأموریت خود می دانند، مشکل بوده و در راه تحقق هدف نهایی سازمان مانع ایجاد می کند.

3ـ روابط در ساخت سنتی، فردی است و همواره شخصی به عنوان رئیس، سرپرست و افرادی به عنوان مرئوس و زیر دست در مقابل هم قرار دارند و از روابط گروهی و جمعی که افراد را در کنار هم قرار می دهد اثری نیست. فرد در رده پایین خود را جدا از رده بالاتر احساس می کند و هیچ گونه تعلقی بین مراتب سازمانی به جز رابطه رسمی سلسله مراتبی وجود ندارد.
4ـ در ساخت سنتی برای هر وظیفه ای یک واحد ایجاد شده و تخصصها در خانه های سازمانی ثابت محبوس شده اند. در چنین وضعیتی جا به جایی نیروهای تخصصی به سهولت امکان پذیر نیست و در بسیاری از زمانها این وضع منجر به هدر رفتن منابع و بیکاری مزمن نیروها می شود.

5ـ از سوی دیگر مدیران و کارکنان در این ساخت تنها در یک رشته خاص که مأموریت و وظیفه واحد آنهاست تجربه و آگاهی پیدا می کنند و از سایر تخصصها در واحدهای دیگر بیگانه می مانند، و این امر سدی در راه پرورش کارکنان و مدیران در سازمان و آمادگی آنان برای قبول مشاغل در رده های بالاتر است.
6ـ ساخت سنتی انعطاف پذیر نبوده و در مقابل تغییرات محیط به کندی واکنش نشان می دهد. و بدین ترتیب توسعه و پیشرفت سازمان و رشد هماهنگ آن با تحولات محیطی دچار اشکال می شود.
7ـ در ساخت سنتی به علت تخصصی بودن واحدها، به تدریج نوعی شیفتگی تخصصی در هر واحد ایجاد می شود که مآلاً ارتباط و مشارکت بین واحدها را سخت و صعب نموده و آنها را از هم جدا نگه می دارد. در حالی که برای تحقق هدف سازمان نیاز به همکاری و روابط نزدیک بین واحدها بسیار زیاد است. در ساخت سنتی هر واحد نقش خود را در سازمان جهت دهنده و تعیین کننده دانسته و آنچنان مشغول و مستغرق در هدف جویی خود می‌گردد که غالباً هدف اصلی سازمان در این میان فراموش می شود.

8ـ همچنان که اشاره شد، برای تحقق سازمان، همکاری واحدها با یکدیگر ضروری است و در این راه اگر واحدی ضعیف عمل کند و بازدهی لازم را نشان ندهد، این نارسایی بر کل سیستم سازمان و بازدهی آن تأثیر سوء بجا می نهد.
9ـ به علت وابستگی واحدها به هم و اثر زنجیره ای عملکردهای آنها بر یکدیگر، هر واحد می تواند عدم پیشرفت خود را در رابطه با ضعف عملکرد واحد دیگری توجیه کند و بدین ترتیب حسابرسی مسئولیتها به سادگی مقدور نباشد.

به منظور غلبه بر این مشکلات و نارسایی ها که با گسترش و بزرگ شدن سازمانها و پیچیده تر شدن محیط آنها به نحو حادتری مطرح می شود، الگوهای جدیدی در ساخت سازمانی طراحی و ارائه شده است که احتمالاً مورد بررسی قرار می گیرند.

کنترل و نظارت در سازمان
شاید به جرئت بتوان ادعا کرد انجام هیچ فعالیتی در سازمان قرین توفیق نخواهد بود مگر آنکه کنترلهای لازم نسبت به آن به عمل آمده باشد. به کمک کنترل است که مدیریت نسبت به نحوه تحقق هدفها و انجام عملیات آگاهی یافته و قدرت پیگیری و عنداللزوم سنجش و اصلاح آنها را پیدا می کند. کنترل ابزار کار مدیران در رده های مختلف سازمان از مراتب عالی تا رده های سرپرستی است و لزوم آن را در مراتب مختلف به سادگی می توان احساس کرد . سازمان بدون وجود یک سیستم موثر کنترل در تحقق مأموریت های خود موفق نبوده و نمی تواند از منابع خود به درستی استفاده کند .

شاید مهمترین مسئله ای که وجود کنترل را ضروری می سازد، آن است که پیش بینی ها و برنامه های عملیاتی در سازمان همواره با درصد خطا توأم است و برای رفع این خطاها و اصلاح عملیات، کنترل تنها راه چاره است. محیط متغیر و دگرگون سازمان دلیل دیگری بر ضرورت کنترل است. سازمان برای بقای خود باید از تغییرات محیطی آگاه شده و هماهنگیهای لازم را با آنها بعمل آورد، و کنترل وسیله این آگاهی است. حصول اطمینان از کیفیت و کمیت کالاها و خدماتی که در سازمانهای بزرگ طی برنامه های وسیع و پیچیده عرضه می شوند جز از طریق یک سیستم مؤثر کنترل عملی نمی باشد. و این ها همه شواهدی بر لزوم و ضرورت کنترل در سازمانهای امروزی است.

تعاریف:
از کنترل تعاریف گوناگونی بعمل آمده است که اگر چه از جهت لفظی ممکن است متفاوت باشد اما از نظر مفهوم و معنی یکسان و مشابه هستند. تمامی این تعاریف کنترل را نوعی مقایسه و تطبیق بین آنچه هست و آنچه باید باشد دانسته اند. بر اساس تعاریف مذکور:
کنترل فعالیتی است که ضمن آن عملیات پیش بینی شده با عملیات انجام شده مقایسه می شوند و در صورت وجود اختلاف و انحراف بین آنچه باید باشد و آنچه هست به رفع و اصلاح آنها اقدام می شود.

  مقاله قارچ ویروس ها word دارای 66 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله قارچ ویروس ها word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله قارچ ویروس ها word

مقدمه          
تاریخچه          
دلایل نا شناخته ماندن آنها    
کلیات          
مرفولوژی          
انتقال          
علائم          
بیماری ویروسی در قارچ Agaricus bisporus              
کنترل          
ارائه دو سیستم مدل از مایکوویروسها      
بیماری مسری Helminthosporium victoriae              
تاریخچه          
ویروسهای روی  H. victoriae      
علائم بیماری و محتویات ویروس      
میزان بیماریزایی نمونه های مبتلا به H. victoriae              
انتقال عامل H. victoriae    
ویروس در قارچ Saccharomyces cerevisiae              
بعضی از موارد استفاده از مایکوویروسها در تحقیقاتی که انجام شدهه        
کنترل بیولوژیک با ایجاد نژادهای کم تهاجم ( Hypovirulent )        
فعالیتهای بیولوژیکی ضد ویروسی و ضد توموری              
Adjuvant properties    
Immunosuppression ( توقف ایمنی سازی )              
Cytotoxicity ( مسمومیت سلولی )   
برای بررسی خصوصیات dsRNA در آزمایشگاه              
فهرستی از ویروسها روی  قارچها و پروتوزوئر ها           
منابع          

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله قارچ ویروس ها word

 1ـ جعفرپور، بهروزو بیتا جعفرپور، ویروس شناسی گیاهی کاربردی (ترجمه)، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، صفحات 89-

2- William Buck, Kenneth,FUNGAL VIROLOGY, 1986,CRC Press, Florida  ـ

3- Dimmock,N .J , Introduction to modern virology,1980, Oxford: Blackwell scientific, publication,

مقدمه

ازهنگامی که ذرات ویروسی برای اولین بار در سال 1962 در بافتهای خوراکی                   biporus  Agaricus توسط  هولینگزمشاهده شد. ویروسها و ذرات شبه ویروسی (VLPs ) متجاوز از 100 گونه مختلف متعلق به گروههای عمده قارچها گزارش شده است. همچنین هولینگز در1978 تخمین زد که قارچ ویروسها ممکن است درحداقل 5000 گونه از قارچهاوجودداشته باشد.استفاده ازواژه ذرات شبه ویروسی به جای ویروس درمواردی بکارمی رود که«قارچ ویروس» جدا نشده ومشخصات آن نیز تعیین نشده است

اغلب می توان آنها را در آلودگیهای رایج قارچی مشاهده کرد که دربعضی صفات خاص شبیه ویروسهای متداول هستند و در ژنوم آنها نیز شباهتهایی با پلاسمیدها وجود دارد. غالباً دارای RNA دورشته ای و چند قسمتی بوده که این قطعات معمولاً جداگانه ولی درون ذرات شبیه هم قرار دارند

قارچ ویروسها اغلب دارای ذرات ایزومتریک به قطر nm48-25 هستند ولی ذرات باسیلی فرم، میله ای فرم و ذرات گرد خال مانند(Herpeslike) نیز گزارش شده است.انتقال آنها اغلب طی تقسیمات سلولی و ترکیب سلولی و تولید اسپور در میزبان قارچ صورت می گیرد. هنوز ناقل طبیعی کارایی برای آنها شناخته نشده است که شاید به همین دلیل دارای دامنه میزبانی محدودی در بین گونه ها و جنسهای قارچها می باشند

نکته قابل توجه این است که مایکوویروسها سبب آلودگیهای پنهان در قارچهای میزبان خود می شوند, همچنین در آلودگیهای ویروس در مخمرها همراه بودن پروتئینهای کشنده کاملاً محرز است

اخیراً ازآنها درکنترل بیولوژیک وایجاد نژادهای کم تهاجم قارچی(Hypovirulent) وهمچنین فعالیتهای بیولوژیکی آنتی ویروسی و آنتی توموری و ; استفاده می شود

تاریخچه :

ازهنگامی که ذرات ویروسی برای اولین بار در سال 1962 در بافتهای خوراکی                   biporus  Agaricus توسط  هولینگزمشاهده شد. ویروسها و ذرات شبه ویروسی (VLPs ) متجاوز از 100 گونه مختلف متعلق به گروههای عمده قارچها گزارش شده است. همچنین هولینگز در1978 تخمین زد که قارچ ویروسها ممکن است درحداقل 5000 گونه از قارچهاوجودداشته باشد

دلایل نا شناخته ماندن آنها :

مایکوویروسها به چهار دلیل از ویروسهای روی گیاهان و حیوانات و باکتریها دیرترکشف شدند

بسیاری از قارچهای تحت تأثیر ویروس علائمی از خود نشان نمی دادند
در مورد قارچهای رشته ای ممکن است تحقیق کردن در مورد آنها یا ایزوله کردن آنها از منابع طبیعی سخت باشد. زیرا ایزوله های آنها یا خوب رشد     نمی کنند و یا در شرایط آزمایشگاهی کولونیهایی می دهند که با کلونیهای ایجاد شده توسط آنها در طبیعت متفاوت است

3 انتقال آزاد سلولی یا خالص سازی ویروس مشکل است و باید تحت شرایط کنترل شده دقیق صورت گیرد تا طی تلقیح ویروس خالص سازی شده, همان آلودگی ناشی از اسپورهای قارچی هوازاد آلوده به این ویروس در میزبان زراعی را ایجاد کنند

بیماریهای قابل انتقال قارچی نظیر victoriaHelminthosporium را یک بیماری ویروسی می دانستند در صورتیکه با تکنیکهای ویروس شناسی قابل شناسایی نبودند. با وجود اینکه علائم آنها شبیه بیماری ویروسی نبود دانشمندان آن را بیماری ویروسی تصور می کردند که اتفا قاً از روی همین علائم و تضادها اولین مایکوویروسها کشف شدند

کلیات

انواع مورفولوژیکال متعددی از اجسام شبه ویروسی در قارچها یافت شده اند و مقدار کمی از اینها ( VLPs ) از قواعد ویروسها تبعیت می کنند . استفاده از واژه شبه ویروس به جای ویروس در مواردی بکار می رود که «قارچ ویروس» جدا نشده و مشخصات آن نیز تعیین نشده است . و واژه ویروس برای ذراتی که از نظر مورفولوژیک مشابه ویروس هستند, خالص سازی شده و ژنوم اسید نوکلئیک در یک پوشش پروتئینی در آنها مشاهده شده است . با وجود اینکه در مواردی عفونت  زایی هم ندارند

جدولی در سال 1986 ارائه شد که شامل حدود  200 (VLPs  )  در متجاوز از 100 گونه قارچ بود. به دو دلیل اعتقاد داشتند که تعدادواقعی ( VLPs ) از این مقدار ممکن است کمتر باشد

بعضی از VLP ها ممکن است دارای ژنوم دوقسمتی باشند به عنوان مثال, VLP های ایزومتریک ظاهراً با ابعاد اندازه گیری شده مختلف که در

 آزمایشگاههای مختلف اندازه گیری شده اند در واقع مشابه هستند این موضوع با اندازه گیری ابعاد ذرات,از یک نژاد مشابه Penicillium chrysogenum که ابعاد آن از 40 ـ 35 نانو متر متغیر است مشخص می شود . متغیرهای زیادی هستند که اندازه گیری ابعاد این ذرات را توسط میکروسکوبهای الکترونی تحت تأثیر قرار می دهند. از جمله این عوامل متغیر می توان به 1ـ رنگ استفاده شده 2ـ درجه خلوص ویروس 3ـ تجمع ذرات ویروس 4ـ استاندارداهایی که در کالیبراسیون استفاده می شود, را نام برد.از این رو زمانیکه این ذرات با اندازه های مختلف متعدد از یک گونه خاص قارچ گزارش شدند اغلب کاملاً مشخص نیست که دقیقاً چند نوع مختلف VLP را ارائه داده اند. بطور مثال در Pyricularia oryzae دو ذره به ابعاد  nm30 وnm 45 از یک آزمایشگاه و دو ذره دیگر با ابعاد nm 36 ـ 35 و nm 25 از آزمایشگاه دیگر گزارش می شود حال معلوم نیست که این گزارشات مربوط به 4 ( VLPs ) مجزا هستند و یا هر دو اندازه ذرات مذکور در آزمایشگاههای مختلف متفاوت به همان دو ذره ( VLPs ) بر می گردد

بعضی از VLPها ممکن است در واقع ویروس نبوده بلکه با عناصر ویروسی اشتباه گرفته شوند بطور مثال از عناصر سلولی که ممکن است در برشهای بسیار باریک تهیه شده جهت بررسی با میکروسکوپ الکترونی با VLP ها اشتباه شدند می توان گرانولهای گلیکوژن و ذرات گاما را نام برد

درتحقیقی جهت بررسی این امرکه آیا امکان این هست که ویروسهایی که ازنژادهای مختلف  Slime mold , ( Physarum polycephalum) گرفته شده اند بتوانند واکنشهای بدنی را تحت تأثیر قرار بدهند محققین متوجه شدندکه علت رفتار مختلف نژادهای مختلف این قارچ در این تستها بخاطر تفاوت در تعداد نسخه های این اجزا هست. از طرف دیگر اسپکترومتریک نشان داد که اینها پیک جذب درnm 260 یا nm 280 که مختص اسید نوکلئیک و پروتئین هست را ندارند در نتیجه به این نتیجه رسیدند که ممکن است این اجزا گرانولهای گلیکوژن باشند. این نتیجه گیری با مشاهده حساسیت آن نسبت به آلفا ـ آمیلاز قوت گرفت. این نتیجه در مورد قارچهای Clindrocladium scoparium , Lentinus edodes , Schizophyllum commune صادق است

2   اما در مورد ذرات گاما , این ذرات در زمان اسپوروژنز از گرانولهای دارای بار شکل می گیرند. در حدود 40  نانومتر  قطرشان هست. در داخل سیسترنهای شبکه آندوپلاسمیک دانه دار ظاهر شده که با هم آمیخته و تشکیل تجمعات nm 100 را می دهند. در برشهای عرضی ذرات گاما توسط سه لایه پوشیده شده اند که لایه بیرونی غشاء لیپیدی است. زئوسپورهایBlastocladiella emersonii دارای 12 ذره گاما و همچنین در سایر کتریدیومیستها از جمله Allomyces arboscular , Allomyces macrogenus , Catcuaria anguilulae  , Coelomomyces punctatus , Coelomysidium simulii , Olpidium brassicae  , Phlyctochytrium irregulare , Rozella allomyces .

ذرات گاما از نظر مورفولوژی و سایز ترکیبات پایه  DNAها  مشابه Poxvirus ها هستند. هیچ شاهدی مبنی بر این نداریم که این ذرات گاما , خودشان  عفونت زا هستند و یا خودشان توانایی نسخه نویسی را دارند برای همین ناخواسته کاندیدای ویروس بودن هستند چون وابسته اند

شواهد خوبی وجود دارد که ذرات گاما تشکیل سیتزوم می دهند. سیتزومها وزیکولهای کروی هستند که شامل کمپلکس کتین سنتتاز که توانایی تشکیل میکروفیبریلهای کتین را دارا هستند. کار آنها این است که کتین سنتتاز را به سایتهایی که میکروفیبریلها انباشته می شوند در سطح سلولهای قارچ انتقال می دهند احتمالاً حضوردر قارچهای کتین ساز از قبیل Allomyces sp.  , Mocur sp. , Neurospora sp. , Saccharomyces sp. , Agaricus sp.  و زئوسپورهایBlastocladiella emersoniiکه فاقد دیواره سلولی هستند یافت می شوند

در غیاب سنتز RNA و پروتئین , در طی تشکیل زئوسپور, ذرات گاما از نظر ظاهری تغیر کرده و وزیکولهای متعددی در حدود nm 80 آزاد می کنند. این وزیکولهای ذرات گاما به سطح اسپور مهاجرت کرده و به غشاء سلولی می پیوندند که این واقعه همزمان با ظهور دیواره اولیه سیست اتفاق می افتد. در مطالعات Invitro نشان داده شده است که ذرات گاما ایزوله شده  فعالیت کتین سنتتاز را نیز شامل می شوند. این ذرات بیشتر به عنوان عناصر سلولی طبقه بندی می شود و کار و طریقه نسخه نویسی DNA آنها مشخص نیست

از سایر ساختارهایی که ممکن است با VLP ها اشتباه شوند بخشهای کوچک سلولها شامل تجمعات کریستالین پروتئینها مانند الکل دهیدروژناز در Saccharomyces carlsbergensis   وگرانولهای پلیفسفاتدر برشهای عرضی از ساختارهای توبولار دستگاه گلژی و ساختارهای غشایی ساخته شده توسط دستورالعمل میتوکندریهای موجود در سلولهای مخمر در حال جوانه زنی

همانطور که گفته شد مسلماً نیاز مبرمی به ایزوله کردن و تعیین مشخصات VLP ها یی که با میکروسکوپ الکترونی یافت شده اند احساس می شود قبل از اینکه بطور قطعی بتوان آنها را ویروس نامید

مرفولوژی :

ژنوم قارچ ویروس دارای شباهتهایی با ژنوم پلاسمید می باشد . اغلب دارای ذرات ایزومتریک به قطورnm  25 ـ 45 می باشند اما گاهی ذرات باسیلی شکل,  میله ای شکل , نخی شکل, گرزی شکل و همچنین ذرات گرد خال مانند Herpslike ) ) گزارش شده است. اغلب دارای dsRNA چند قسمتی بوده که این قطعات معمولاً جداگانه ولی درون ذرات شبیه هم قرار دارند. در زیر به گروههای مختلف (  VLPs) با توجه به فرم ذرات و محتوی ژنوم آنها اشاره می کنیم

ذرات میله ای شکل ( Rod – shaped ) : در قارچهای آسکومیست, بازیدیومیست و قارچهای ناقص کشف شده اند. که این ذرات میله ای شکل محتوی ssRNA هستند و شامل گروههای ویروسی

-Tabamovirus

-Forovirus

-Tobravirus

-Hordeivirus

-Tobaco stunt virus group

 که از جمله اینها می توان  TMV – like particle را نام بردکه بر روی زنگها شامل Puccinia sp.  , Coleosporium sp. , sp.  Uromyces و سفیدکهای پودری شاملErysiphe sp. , Phylactinia sp .  , Sphaerotheca sp.  دیده شده اند

§    ذرات نخی شکل ( Flexuous Rod – shaped ) : در قارچهای آسکومیست , بازیدیومیستها و قارچهای ناقص و ماستیگومایکوتینا کشف شده اند. این ذرات محتوی ssRNA هستند و شامل گروههای ویروسی

 -Potexvirus

-Clastrovirus

-Carlavirus

-Rice strip virus group

-Potyvirus

که از جمله اینها می توان گروه Clastrovirus را که بر روی Synchytrium endobioticum  عامل بیماری زگیلی سیب زمینی از کیتریدیومیستهاست را نام برد

ذرات باسیلی شکل ( Bacilliform and Bullet – shaped ) : محتوی ssRNA وشامل گروه ویروسی Rhabdoviridae  هست که به عنوان مثال می توان ذرات alfalfa mosaic virus را که ذراتی بدون پوشش (  non – involved) هستند و بر روی  Agaricus bisporus اثر می گذارند را نام برد
ذرات گرزی شکل ( Club – shaped ) : محتوی dsRNA که از آن جمله می توان ویروسهای روی قارچ  Endothia parasitica عامل بیماری سوختگی شاه بلوط  Chesnut blight را نام برد
ذرات  Enveloped pleomorphic : بر روی Neurospora crassa  و Saccharomyces sp.  میتوان آنها را یافت
   ذرات گرد خال مانند ( Herpslike ) : محتوی DNA هستند . این ذرات خارج سلولی و پوشیده شده با غشاء هستندو بر روی Oomycetes  مورد بررسی به موارد زیر می توان اشاره کرد

ـ  Phytophthora parasitica var. parasitica

ـ Schizochytrium aggnegatum 

ـ   Thraustochytrium sp.  ( بیش از بقیه مورد بررسی بوده است.)

ذراتی با سر و دم (Particle with Heads and Tails ) : اینها را می توان بر روی Saccharomyces carlsbergensis مشاهده کرد, همچنین از این گروه به باکتریوفاژهایی که روی نمونه های زراعی از پنیسیلیوم پیدا شده اند می توان
اشاره کرد
Geminate particle : محتوی ssDNA می باشند و روی ایزوله های کندرشد از Neurospora crassa  یافت می شوند
ذرات ایزومتریک : از نظر محتوی ژنوم به چهار دسته تقسیم می شوند

a)     dsRNA ها , که از این گروه می توان Penecillium stoloniferum , Penecillium citrinum , Allomyces arbuscular  را نام برد

b)   ssRNA ها ,که از Oomycetes  بر روی سفیدک دروغین برنج Sclerophthora macrospora اثر می گذارد

c)     dsDNA ها , تنها ذرات ایزومتریک بدون پوشش که بر روی Rhizidiomyces sp. از کیتریدیومیستها اثر می گذارد. ( این قارچ پارازیت روی Achyla  و Saprolegnia از Oomycetes  می باشد.)

d)   VLP هایی از قارچهای پست با ابعادی بین nm200 – 40  که بر روی قارچ Albugo candida  اثر می گذارد

Retrovirus – like particle : این گروه بر روی Saccharomyces cerevisiae تأثیر می گذارد

 انتقال :